Instrukcja BHP obsługi strugarki

INSTRUKCJA BHP PRZY OBSŁUDZE STRUGARKI

 

Warunki podjęcia pracy

1. Do obsługi strugarki może przystąpić pracownik, który:

 ukończył 18 rok życia,

 ma odpowiedni stan zdrowia udokumentowany aktualnym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do pracy na zajmowanym stanowisku,

 jest przeszkolony odpowiednio do zakresu obowiązków z tematyki dotyczącej bhp,

 zna i zrozumiał instrukcję użytkowania/obsługi strugarki.

2. Pracownik powinien być:

 w stanie fizycznym i psychicznym, pozwalającym na prawidłowe wykonanie powierzonych mu obowiązków;

 wyposażony w:

   o odzież roboczą bez odstających i luźno zwisających części,

   o buty robocze z noskiem,

   o nakrycie głowy całkowicie zakrywające włosy oraz

   o w środki ochrony indywidualnej: rękawice ochronne, maskę przeciwpyłową, okulary ochronne, ochronniki słuchu.

 

Czynności przed rozpoczęciem pracy

1. Przed uruchomieniem strugarki należy przygotować stanowisko pracy:

 usunąć zbędne przedmioty, zapewniając swobodny dostęp do elementów sterowniczych maszyny,

 sprawdzić, czy powierzchnia, na której ustawiono maszynę, jest wystarczająco nośna, gładka i równa,

 skontrolować sprawność wentylacji mechanicznej ogólnej i wyciągów miejscowych (powinny być wykonane z materiałów niegromadzących ładunków elektryczności statycznej),

 sprawdzić oświetlenie światłem dziennym i elektrycznym stanowiska pracy, w tym natężenie oświetlenia.

2. Następnie należy sprawdzić stan techniczny strugarki:

 dokonać oceny kompletności i stanu technicznego osłon zabezpieczających napęd i części wirujące strugarki,

 sprawdzić stan dokręcenia śrub i nakrętek kanałów wylotowych, głowic tnących, noży (czy są naostrzone, czy nie są wyszczerbione, pęknięte) i pokryw ochronnych,

 skontrolować instalację elektryczną, a zwłaszcza ułożenie przewodu zasilającego (nie może być narażony na uszkodzenia mechaniczne) i stan izolacji zewnętrznej przewodów, czy silnik działa poprawnie, czy wyłączniki krańcowe działają prawidłowo,

 sprawdzić, czy głowice tnące obracają się swobodnie, czy nie zostały na stole roboczym żadne narzędzia albo inne rzeczy,

 skontrolować, czy przewody odciągające trociny są prawidłowo zamocowane,

 zwrócić uwagę, czy szczelina robocza przy wyrówniarce jest odpowiednio szeroka (odległość między płytą stołu a ostrzami noży nie może przekraczać 2 mm).

3. Próbnie uruchomić strugarkę bez obciążenia i sprawdzić działanie wyłącznika awaryjnego.

Uwaga! Skuteczność działania instalacji przeciwporażeniowej powinna być kontrolowana, zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową lub instrukcją obsługi, co najmniej raz na miesiąc przez osoby uprawnione. Pomiary te powinny być przeprowadzane także po każdej naprawie, malowaniu i zmianie miejsca zainstalowania strugarki.

Uwaga! Podłączenie strugarki do sieci elektroenergetycznej oraz wszelkie naprawy instalacji elektrycznej mogą być wykonywane wyłącznie przez uprawnionego elektryka (uprawnienia w grupie 1. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną – urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV).

Uwaga! Wszystkie zauważone usterki i zagrożenia zgłosić natychmiast bezpośredniemu przełożonemu w celu ich bezzwłocznego usunięcia.

4. Przygotować odpowiednie miejsca na przedmioty przed i po obróbce.

 

Podstawowe zasady pracy

1. Pracę można rozpocząć po stwierdzeniu, że sprzęt działa prawidłowo i nie ma żadnych zagrożeń.

2. Obsługiwać strugarkę zgodnie z wytycznymi instrukcji obsługi/użytkowania.

3. Koncentrować uwagę wyłącznie na wykonywanych czynnościach.

4. Dokładnie sprawdzić, czy w materiale przeznaczonym do obróbki nie znajdują się gwoździe, odłamki metalowe itp.

Uwaga! Przy obróbce materiałów z sękami możliwe są: wyrzucanie sęków, odbicia obrabianego materiału.

5. Części nierobocze szczeliny odpowiednio osłonić.

6. Elementy o dłuższych wymiarach strugać za pomocą jeszcze jednego pracownika.

7. Do strugania elementów o małych wymiarach stosować popychacze.

8. Podczas obróbki cienkich listewek zwracać uwagę na palce, stosując dodatkowe pomoce.

9. Przy wygładzaniu materiału klejonego stosować pomoce zabezpieczające przed jego uszkodzeniem.

Uwaga! Do strugarek grubiarek o jednolitych walcach posuwowych materiał należy podawać pojedynczo. Dopuszczalna jest jednoczesna obróbka kilku materiałów, jeśli strugarkę grubiarkę wyposażono w segmentowy przedni walec posuwowy.

10. Używać wyłącznie narzędzi specjalistycznych, odpowiednich do rodzaju obrabianych materiałów i prawidłowo zamocowane na wrzecionach.

11. Podczas przerwy w pracy narzędzia skrawające odsunąć od obrabianego przedmiotu.

Uwaga! Przed demontażem, naprawą lub konserwacją strugarki należy upewnić się, czy:

 napęd jest wyłączony i odłączone jest zasilanie elektryczne,

 niemożliwe jest przypadkowe jej uruchomienie,

 rozmieszczone zostały, we właściwych miejscach, tablice ostrzegawcze „Uwaga naprawa – nie uruchamiać”,

 maszyna została oczyszczona z zanieczyszczeń powstałych w toku procesu produkcyjnego.

12. Bezwzględnie pilnować, aby podczas pracy strugarki nie zbliżały się do niej osoby postronne, a także przez cały czas obserwować jej pracę, by w razie zauważenia jakichkolwiek nieprawidłowości unieruchomić urządzenie.

 

Ręczne prace transportowe

1. Do przemieszczania (w tym zakładania na maszynę) materiałów ciężkich, o ostrych krawędziach stosować rękawice ochronne.

2. Przy ręcznym transporcie materiałów drewnianych bądź drewnopochodnych masa podnoszonych i przenoszonych przez pracownika materiałów nie może przekraczać:

 20 kg – przy pracy stałej,

 30 kg – przy pracy dorywczej.

3. Sposób ładowania oraz rozmieszczenie ładunków na wózkach i taczkach powinien zapewniać ich równowagę i stabilność podczas przemieszczania.

4. Masa ładunku przemieszczanego na taczce (łącznie z masą taczki) nie może przekraczać:

 50 kg – po twardej nawierzchni,

 30 kg – po nawierzchni nieutwardzonej.

5. Dopuszczalna masa ładunku przemieszczanego na wózku po terenie płaskim o twardej nawierzchni, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać:

 250 kg – na wózku 2-kołowym,

 500 kg – na wózku 3- lub 4-kołowym.

6. Przy przemieszczaniu ładunku na wózku po pochyleniach powyżej 3% masa ładunku (łącznie z masą wózka) nie może przekraczać:

 150 kg – na wózku 2-kołowym,

 300 kg – na wózku 3- lub 4-kołowym.

 

Czynności po zakończeniu pracy

1. Odłączyć zasilanie (wyjąć wtykę z gniazda).

2. Dokładnie oczyścić strugarkę, w tym celu:

 sprawdzić drożność i ewentualnie oczyścić kanały oraz przewody odprowadzające trociny,

 usunąć trociny znajdujące się pod maszyną,

 usunąć żywicę oraz trociny z głowic i rolek prowadzących,

 wytrzeć stół roboczy olejem parafinowym,

 nasmarować wałki prowadzące, śrubunki, łańcuch do regulacji wysokości stołu, osie wózka, łańcuchy napędzające wałki prowadzące,

 sprawdzić napinacz łańcucha,

 spryskać olejem noże, płytki dystansowe i rolki dociskowe,

 sprawdzić stan napięcia pasków napędowych itp.

3. Zabezpieczyć strugarkę przed możliwością jej uruchomienia przez osoby postronne, tak by nie stwarzała zagrożeń.

4. Oczyścić ochrony osobiste i ułożyć je na miejsce stałego składowania.

5. Uporządkować stanowisko pracy, oczyścić i odłożyć na miejsce sprzęt służący do wykonywanej pracy.

6. Trociny, wióry i odpady usuwać po uprzednim wyłączeniu napędu obrabiarki za pomocą narzędzi lub sprzętu do tego przeznaczonego.

7. Pył drzewny powinien być wychwytywany w miejscu jego powstania przez wyciągi miejscowe.

 

Czynności zabronione

1. Podczas obsługi maszyny zabronione są:

 praca w niewłaściwym ubraniu, bez odpowiednich środków ochrony indywidualnej,

 ograniczanie dostępu do elementów sterujących (np.: do wyłącznika awaryjnego) poprzez magazynowanie przy urządzeniu materiałów i przedmiotów,

 uruchamianie strugarki niesprawnej technicznie lub jeśli istnieją jakiekolwiek zagrożenia,

 dokonywanie zmian konstrukcyjnych,

 praca bez urządzeń zabezpieczających (w tym wymaganych osłon i wyłącznika awaryjnego),

 sprawdzanie dokładności obrabianego materiału lub dokonywanie innych podobnych czynności podczas ruchu urządzenia,

 pozostawianie strugarki będącej w ruchu bez nadzoru,

 wykonywanie napraw i konserwowanie strugarki będącej w ruchu,

 odtłuszczanie i czyszczenie powierzchni strugarki benzyną etylizowaną lub innymi rozpuszczalnikami, których pary mogą tworzyć z powietrzem mieszaniny gazów palnych lub wybuchowych,

 usuwanie wiórów i odpadów powstających w toku procesu produkcyjnego,

 przystępowania do pracy w stanie nietrzeźwości lub też picia alkoholu podczas pracy.

2. Niedopuszczalne jest obsługiwanie strugarki w rękawicach albo z obandażowanymi dłońmi, jeśli wirujące części obrabiarki, narzędzia tnące lub obrabiany materiał stwarzają zagrożenie pochwycenia.

3. Zabrania się pracować stępionymi narzędziami oraz zniszczonymi lub zaoliwionymi pomocami warsztatowymi.

4. Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie materiałów o masie przekraczającej 25 kg na wysokość powyżej 1,5 m lub na odległość przekraczającą 5 m.

5. Niedopuszczalne jest ręczne przemieszczanie ładunków na wózkach bądź taczkach po pochyleniach powierzchni większych niż 5% oraz na odległość większą niż 20 m.

6. Niedozwolone jest prowadzenie jakichkolwiek prac naprawczych bez skontaktowania się z bezpośrednim przełożonym.

 

Postępowanie w przypadku pożaru, wypadku, awarii

1. W przypadku stwierdzenia uszkodzenia strugarki odłączyć ją niezwłocznie od zasilania.

2. Jeśli dojdzie do zaniku prądu, natychmiast odłączyć strugarkę od źródła zasilania poprzez wyjęcie wtyki z gniazda.

3. W razie pożaru natychmiast:

 ostrzec osoby znajdujące się w obrębie zagrożenia,

 zaalarmować straż pożarną,

 powiadomić osobę wyznaczoną do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,

przystąpić do akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.

4. Każdy wypadek przy pracy i sytuację awaryjną natychmiast zgłosić bezpośredniemu przełożonemu, a stanowisko pracy pozostawić w stanie niezmienionym aż do przybycia zespołu powypadkowego.

5. W przypadku wypadku:

 udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy,

 w razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.

 

Opracował: Jan Kowalski

 

Opiniował: Adam Nowak                                        Zatwierdził do stosowania: Anna Wiśniewska