Program instruktażu stanowiskowego brukarza

Program instruktażu stanowiskowego brukarza

1. Podstawy opracowania programu

Przy opracowaniu programu szkolenia uwzględniono następujące rozporządzenia regulujące zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w trakcie wykonywania robót przez brukarza:

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 47, poz. 401 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z wyburzaniem, rozbiórką, remontem i montażem konstrukcji budowlanych oraz urządzeń i instalacji (Dz.U. Nr 118, poz. 1263 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. Nr 191, poz. 1596 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników, a także warunków środowiska pracy (Dz.U. Nr 120, poz. 1126 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz.U. z 2005 r. Nr 11, poz. 86 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie szczegółowych zasad szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 166, poz. 1370 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 33, poz. 166 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych kwestii dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w transporcie wewnętrznym (Dz.U. Nr 161, poz. 1699 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 sierpnia 2007 r. w sprawie zapewnienia pracownikom zatrudnionym w transporcie drogowym odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 155, poz. 1085 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.).

Uwzględniono także przepisy ustaw:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.),

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2017 r. poz. 60 z późn. zm.),

• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2016 r. poz. 290 z późn. zm.).

2. Cel szkolenia

Celem szkolenia jest uzyskanie przez pracownika:

• informacji o zmieniających się czynnikach w środowisku pracy, występujących w miejscu wykonywania robót przez brukarza i w jego bezpośrednim otoczeniu oraz o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą,

• wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed urazami i chorobami w warunkach normalnej pracy i w sytuacjach nietypowych,

• wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania pracy,

• informacji o zasadach postępowania w razie wypadku, awarii lub innej nietypowej sytuacji.

3. Sposób organizacji szkolenia

Szkolenie powinno być prowadzone w formie instruktażu – na stanowisku (stanowiskach), na którym(ch) będzie zatrudniony instruowany brukarz (różnorodne rodzaje prac i wszystkie rodzaje maszyn, które pracownik będzie obsługiwał), na podstawie programu szczegółowego.

Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego części należy dostosować do przygotowania zawodowego i dotczasowego stażu pracy instruowanego brukarza oraz typów maszyn, które po szkoleniu będzie obsługiwał.

4. Plan instruktażu stanowiskowego brukarza

Lp. Temat szkolenia Liczba godzin

1. Przygotowanie brukarza do wykonywania określonej pracy, w tym w szczególności: 2

a) omówienie warunków pracy z uwzględnieniem elementów:

• miejsc, w których będą wykonywane prace, mających wpływ na warunki pracy brukarza, w tym:

– charakterystyki terenu, na którym odbywa się praca,

– panujących warunków drogowych,

– zakresu czynności pracowników innych firm wykonujących pracę na stanowiskach sąsiednich,

– wykorzystywanych na placu budowy maszyn,

– systemów ochronnych;

• stanowiska roboczego mających wpływ na bhp, w tym:

– przyjmowanej pozycji przy pracy (także transport ręczny),

– wykorzystywanych przez brukarza: maszyn, urządzeń, narzędzi i materiałów (zwłaszcza paliwa do maszyn);

b) omówienie:

• zagrożeń występujących przy wykonywaniu prac i czynnościach pomocniczych;

• wyników oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą;

c) omówienie:

• sposobów ochrony przed zagrożeniami występującymi podczas pracy w poszczególnych – typowych miejscach jej wykonywania;

• przebiegu czynności przed, w trakcie i po zmianie roboczej, a także po wykonaniu konkretnego zadania;

• stosowanych znaków lub sygnałów bezpieczeństwa;

• zasad postępowania w razie wypadku lub w innej nietypowej sytuacji.

2. Pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy na stanowisku zgodnie z przepisami 0,5 i zasadami bhp, z uwzględnieniem metod bezpiecznego wykonywania poszczególnych czynności i ze szczególnym zwróceniem uwagi na czynności trudne oraz niebezpieczne tak dla brukarza, jak i osób postronnych.

3. Próbne wykonanie zadania przez brukarza pod kontrolą instruktora. 0,5

4. Samodzielna praca brukarza pod nadzorem instruktora. 4

5. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika. 1

Razem: 8

1 godzina instruktażu = 45 minut

Program opracował: Po konsultacji z pracownikami zatwierdził:

........................................... ……………..……...................................................

(Jan Kowalski) (2023-10-27, Adam Nowak, Kierownik Budowy, podpis)

5. Treść instruktażu

Po ukończonym instruktażu brukarz powinien znać metody bezpiecznego i higienicznego wykonywania prac brukarskich w takim stopniu, aby pozwoliło mu to na samodzielne ich prowadzenie bez sprowadzania niebezpieczeństwa na siebie i na inne osoby mogące znaleźć się w zasięgu jego pracy (współpracowników, pracowników innych firm wykonujących prace na sąsiednich stanowiskach, osoby postronne, itp.).

Warunki środowiska pracy – miejsca związane z wykonywaniem pracy

Pracownik powinien być zapoznany z typowymi miejscami wykonywania pracy i miejscami związanymi z zatrudnieniem oraz wyposażeniem technicznym. Powinien wiedzieć gdzie się znajdują:

• miejsca składowania: sprzętu, narzędzi, materiałów,

• warsztat,

• poszczególne magazyny,

• pomieszczenia higieniczno-sanitarne.

Tę część szkolenia najwygodniej przeprowadzić obchodząc z pracownikiem po ww. miejscach.

PRZYKŁAD

Zapoznając pracownika z rozmieszczeniem pomieszczeń higieniczno-sanitarnych na placu budowy należy przede wszystkim pokazać, gdzie jest miejsce przechowywania odzieży własnej i roboczej, pomieszczenie przeznaczone do spożywania posiłków, umywalnie, toalety, prysznice.

Warunki środowiska pracy – materiały eksploatacyjne

Po odbytym instruktażu pracownik powinien znać zasady pobierania i przechowywania:

• maszyn, sprzętu, narzędzi oraz materiałów (w tym paliwa do zagęszczarki, jeśli taką wykorzystuje w pracy, a tankowanie maszyny należy do jego obowiązków),

• środków ochrony indywidualnej.

Pracownik powinien wiedzieć również, gdzie znajduje się apteczka pierwszej pomocy, co się w niej znajduje i znać zasady korzystania z opatrunków znajdujących się w apteczce.

Warunki środowiska pracy – rodzaje robót

Kolejną częścią instruktażu jest omówienie warunków pracy na budowach i rodzajów robót wchodzących w zakres pracy brukarza. Wskazane byłoby przygotować konkretne programy szkolenia, które byłyby wykorzystywane w przypadku:

• budowy chodników,

• budowy parkingów,

• budowy podjazdów,

• układania kostki granitowej,

• układania kostki brukowej,

• budowy placów,

• budowy alejek.

Wszystkie te programy powinny uwzględniać elementy stanowiska roboczego mające wpływ na bezpieczeństwo pracy i jej higienę.

PRZYKŁAD

Szczególnego omówienia wymagają tzw. „prace na drodze”, czyli prace na jezdni częściowo wyłączonej z ruchu, inaczej mówiąc bez całkowitego zatrzymywania ruchu pojazdów.

Praca na jezdni częściowo wyłączonej z ruchu jest pracą wykonywaną w pasie drogowym, którym jest wydzielony pas terenu, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów i ruchu pieszych wraz z leżącymi w jego ciągu obiektami: mostami, wiaduktami oraz znajdującymi się w wydzielonym pasie terenu chodnikami, ścieżkami rowerowymi, zatokami autobusowymi, parkingami i zjazdami, a także terenami zielonymi związanymi z prowadzeniem oraz zabezpieczeniem ruchu. Pas drogowy obejmuje w szczególności: jezdnię, pobocza, chodniki, rowy, skarpy.

Praca taka powinna być traktowana, jako praca szczególnie niebezpieczna i tak zorganizowana, aby istniejące zagrożenia wyeliminować lub, jeżeli jest to niemożliwe, zabezpieczyć przed nimi pracowników a także innych użytkowników drogi.

Prowadzenie robót w pasie drogowym wymaga zezwolenia zarządcy drogi.

Prace na drodze wymagają zajęcia pasów drogowych (lub ich części) i aby je rozpocząć musi być zatwierdzony „Projekt organizacji ruchu” stanowiący integralną część projektu wykonawczego zadania. Projekt opracowuje projektant, opiniuje go Policja a zatwierdza i wydaje decyzję zarządca drogi. Zarządca drogi pełni funkcje inwestora.

Obowiązkiem wykonawcy robót jest, m.in.:

• zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego (w tym pieszego) w obrębie prowadzonych robót, tzn. zgodnego z zatwierdzonym „Projektem organizacji ruchu”,

• zapewnienie bezpieczeństwa osób zatrudnionych przy pracach drogowych,

• utrzymanie oznakowania robót przez cały czas,

• zapewnienie stałego dozoru nad sprawnością oznakowania,

• powiadomienie służb ratowniczych i wskazanie im przebiegu w terenie zasięgu robót (poprzez oznakowanie),

• wyposażenie pracowników zatrudnionych przy robotach na jezdni w odzież ostrzegawczą,

• wyposażenie sprzętu w koguty ostrzegawcze,

• zabezpieczenie robót.

W trakcie realizacji robót drogowych mogą wystąpić następujące elementy stwarzające zagrożenia dla pracowników i użytkowników dróg:

• ruch pojazdów,

• przejazd maszyn budowlanych,

• zapadliska,

• prace na wysokości – zagrożenie dla pracowników,

• prace ziemne – zagrożenie w stosunku do pracowników i pieszych.

Zabrania się dokonywania w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować uszkodzenie lub zanieczyszczenie drogi i jej urządzeń, albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego, w tym:

• wyrzucania, wysypywania, wylewania i pozostawiania na drodze przedmiotów, materiałów i substancji, a także wylewania i spuszczania na drogę wody,

• ustawiania na drodze przedmiotów, materiałów lub urządzeń, bez zgody zarządcy drogi,

• rozkopywania drogi lub jej pobocza, bez zezwolenia zarządcy drogi,

• niszczenia, uszkadzania lub samowolnego przenoszenia znaków drogowych, sygnałów drogowych, urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz urządzeń związanych z drogą.

Osobom, które nie przestrzegają ww. zakazów grożą kary grzywny.

Oznakowanie robót musi być zgodne z zatwierdzonym „Projektem organizacji ruchu”. Oznakowując teren robót przeprowadzanych w pasie drogowym stosuje się:

• zapory drogowe razem ze znakami:

o A-30 (prawo lub lewostronne),

o A-11,

o B-20,

o B-3,

o C-9,

o D-6,

o D-42;

• znaki nakazu, np.: C-5,

• znaki informacyjne, np.: D-1,

• pachołki drogowe,

• lampy ostrzegawcze,

• tablice kierujące,

• słupki prowadzące,

• tablice informacyjne,

• oznakowanie poziome,

• znaki świetlne.

Przy oznakowaniu miejsc prowadzenia robót wykonywanych w pasie drogowym stosuje się znaki o jedną grupę wielkości wyższą niż stosowane na danym odcinku drogowym. Znaki należy umieszczać na wysokości 1,5 m od poziomu terenu, licząc do dolnej krawędzi tarczy oraz w odległości 0,5 m od krawędzi jezdni.

Znaki ostrzegawcze umieszcza się w odległości od miejsca niebezpiecznego (wykonywanie robót) tym większej im wyższa jest dopuszczalna prędkość na drodze (od 150 m do 500 m).

W nocy oraz w warunkach ograniczonej przejrzystości powietrza, na zaporach powinny być umieszczone lampy oświetleniowe.

W miejscach niebezpiecznych wstawia się pachołki drogowe.

PRZYKŁAD

W przypadku robót prowadzonych przez kilka różnych firm, np. prac brukarskich: • na chodniku i jednoczesnego wykonywana przez pracowników innych firm, np.: prac elektrycznych, prac kanalizacyjnych, prac wodociągowych, prac gazowniczych albo • na poboczu i jednoczesnego wykonywania prac drogowych na jezdni, ale przez inną firmę wymagane jest ustanowienie koordynatora robót budowlanych.

W przypadku, gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy przez różne firmy, firmy ci mają obowiązek (zgodnie z Kodeksem pracy): • powiadomić się wzajemnie o wykonywanych pracach i o ryzyku zawodowym, • wyznaczyć koordynatora robót budowlanych sprawującego nadzór nad bhp wszystkich pracowników zatrudnionych jednocześnie w tym samym miejscu, • ustalić zasady współdziałania, uwzględniające niezbędne środki zapobiegawcze w przypadku wystąpienia zagrożeń.

Wyznaczenie koordynatora robót budowlanych nie zwalnia poszczególnych firm z obowiązku zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy zatrudnionym przez nich pracownikom. Ustanowienie koordynatora robót budowlanych (bez względu na jego zakres zadań i praw) nie zwalnia także pracodawców z odpowiedzialności za bezpieczeństwo podległych im pracowników. Wynika to z tego, że koordynator robót budowlanych wykonuje swoje obowiązki niezależnie od zadań wykonywanych przez pracowników służb bhp poszczególnych firm wykonujących prace w tym samym miejscu.

Do zadań koordynatora robót budowlanych należy:

• ustalenie osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo z poszczególnych firm wykonujących jednocześnie prace w tym samym miejscu;

• ustalanie, uzgadnianie z wykonawcami:

o kolejności robót,

o terminów robót;

• określanie ewentualnych zagrożeń;

• ustalanie, w związku z występującymi zagrożeniami użycia środków ochrony zbiorowej i indywidualnej;

• zapoznanie się z wykazami osób uprawnionych do wydawania poleceń (stosownie do wykonywanej funkcji);

• ustalanie z podwykonawcami rozmieszczenia na terenie wykonywanych prac urządzeń ochrony zbiorowej, gaśnic, apteczek, itp.;

• zapoznanie się z wykazem prac wykonywanych w warunkach szczególnie niebezpiecznych.

Koordynator robót budowlanych ma prawo:

• wydawania poleceń wstrzymania prac w sytuacjach zagrożenia;

• żądania od wykonawców usunięcia stwierdzonych uchybień;

• egzekwowania od podwykonawców przestrzegania zasad bhp;

• zgłaszania kierownikowi budowy lub inspektorowi nadzoru wypadkowych oraz uchybień w zakresie bhp;

• niezwłocznie powiadamiać właściwego inspektora pracy w razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników;

• natychmiast informować:

o kierownika budowy,

o inspektora nadzoru.

Warunki środowiska pracy – stanowisko robocze

W tym punkcie szkolenia należy omówić:

• jakie są pozycje – pozycje wymuszone, które pracownik powinien przyjmować podczas wykonywania poszczególnych czynności,

• sposoby transportu materiałów i urządzeń,

• bezpieczne posługiwanie się narzędziami,

• zasady stosowania odzieży roboczej oraz odzieży ochronnej oraz środków ochrony indywidualnej.

PRZYKŁAD

Zapoznając pracownika z bezpiecznym przenoszeniem ciężarów należy przedstawić:

• normatywy dźwigania dla mężczyzn:

o przy pracy stałej dopuszczalna masa to 30 kg (w przypadku pracy dorywczej to 50 kg), a jeśli przedmioty przenoszone są w odległości do 25 m – można przenosić masy, ale o połowę mniejsze; odległość 25 m nie może przekraczać 60 m,

o w przypadku kobiet praca stała masa nie może przekraczać 12 kg, przy czym, w przypadku pracy dorywczej – na jednego pracownika nie może przypadać więcej niż 20 kg (przy pracy stałej 12 kg); odległości nie mogą być mniejsze niż 25 m,

o masa przewożonego na wózkach po nawierzchni twardej nie może przekraczać 250 kg (łącznie z wózkiem), a po nawierzchni miękkiej 150 kg,

o masa przewożonego na taczkach nie może przekraczać 80 kg (łącznie z masą taczek), pod warunkiem że nawierzchnia jest twarda, a jej nachylenie nie przekracza 10% (przy nachyleniu 20% dopuszczalna masa to 50 kg),

o niedopuszczalne jest przewożenie ładunków na odległość ponad 60 m i po pochyłości;

• wymagania dla wózków – oznakowanie i masa, a w przypadku transportu po pochyłości – sprawne hamulce;

• zasady bezpiecznego podnoszenia, m.in.:

o obowiązek używania rękawic (najlepiej z antypoślizgową lub chropowatą powierzchnią chwytu),

o obuwie robocze (jeśli pracownik wykorzystuje narzędzia, np. młotek – ich uchwyty powinny być zabezpieczone),

o nogi ugięte, a plecy proste,

o przedmioty blisko ciała,

o stopy na podłożu w rozkroku,

o płynny ruch;

• zagrożenia w trakcie transportu, np.:

o gwałtowne hamowanie powoduje przewrócenie wózka,

o nagłe szarpnięcie – uszkodzenie kręgosłupa,

o złe ułożenie ciężaru – powoduje przewrócenie wózka, w efekcie – uraz nogi, urazy kręgosłupa i stłuczenia,

o potknięcie kończy się upadkiem, urazami głowy, urazami kręgosłupa, stłuczeniami i złamaniami,

o poślizgnięcie powoduje upadek.

PRZYKŁAD

Pracownik powinien używać okularów ochronnych i rękawic roboczych zawsze w trakcie pracy młotem pneumatycznym lub szlifierką kątową.

Zagrożenia występujące podczas wykonywania poszczególnych prac

Podstawą do omówienia tej części szkolenia jest ocena ryzyka zawodowego dla czynności wykonywanych na stanowisku brukarza dla typowych miejsc pracy. Istotne jest pokazanie możliwych, maksymalnych skutków poszczególnych zagrożeń i ryzyka początkowego występującego bez stosowania zalecanych zabezpieczeń.

Zagrożenia wypadkowe

Zdarzenia wypadkowe i skutki, które należy omówić:

• upadek z wysokości – najczęściej przyczynami ww. zdarzeń będą:

o brak zabezpieczeń,

o nieuwaga,

o poślizgnięcie,

o utrata równowagi – skutek, to złamania;

• uderzenie przez spadający przedmiot – przyczynami z reguły są:

o brak zabezpieczeń,

o niewłaściwe składowanie materiałów,

o prace na wysokości (m.in. brak zabezpieczeń),

o silny wiatr – w konsekwencji dochodzi do urazów głowy;

• pochwycenie przez ruchome części maszyny, w sytuacji;

o braku osłon,

o niewłaściwej obsługi maszyny – skutki to uszkodzenie ciała, a nawet śmierć;

• upadek na równym poziomie – powody to najczęściej:

o potknięcie, np. o narzędzia, a także

o poślizgnięcie lub

o utrata przytomności – w konsekwencji dochodzi do złamań;

• uderzenie o stałe elementy, których najwięcej jest przy pracach brukarskich, przy braku zabezpieczeń, niewłaściwej organizacji pracy – mogące powodować urazy głowy ze szczególnie groźnymi obrażeniami wewnętrznymi do śmierci włącznie;

• skaleczenia – powody to:

o ostre krawędzie,

o narzędzia,

o szkło – co może prowadzić do ran, krwotoków, czy zakażenia;

• oparzenia, którego przyczyną może być kontakt z gorącymi materiałami (np. asfalt) – skutkiem mogą być oparzenia skóry nawet III stopnia (np. blizny, amputacja);

• porażenie prądem – spowodowane uszkodzonym przewodem, najczęściej przy pracach z elektronarzędziami – co może skutkować oparzeniami (m.in. I stopnia, II stopnia), porażeniem;

• przygniecenie, w sytuacji upadku ciężkiego przedmiotu przy pracach rozbiórkowych – konsekwencje to złamania (najczęściej kończyn dolnych, kończyn górnych, żeber i miednicy);

• urazy oczu, np.: pył, odpryski, iskry, wióry, opiłki, w sytuacji braku okularów ochronnych i niewłaściwego zabezpieczenia stanowiska pracy – skutkiem są urazy oczu głównie gałki ocznej i rogówki (np. utrata wzroku, podrażnienie);

• porażenie piorunem – do wypadków dochodzi z reguły w trakcie wykonywania prac kontrolnych, konserwacyjnych, czy naprawczych w pobliżu linii energetycznych – skutki to poparzenia, porażenie (szczególnie kończyn górnych), a nawet śmierć (porażenie piorunem);

• uderzenie przez pojazd – przyczyny to:

o brak zabezpieczeń,

o nieuwaga,

o zła widoczność,

o nadmierna prędkość i alkohol – skutki, to urazy wielonarządowe szczególnie kończyn dolnych do śmierci włącznie;

• urazy kręgosłupa – podczas prac rozładunkowych, ręcznego transportu ciężkich przedmiotów czy niewłaściwego podnoszenia – skutki, to urazy kręgosłupa najczęściej odcinka lędźwiowego, ale także niebezpieczne uszkodzenia rdzenia kręgowego;

• zadławienie, w sytuacji dostania się ciała obcego podczas jedzenia, także przy pracy z drobnymi elementami – w efekcie dochodzi do zadławienia, szczególnie gardła;

• uderzenie odłamkami elementów maszyn, narzędzi, kostki brukowej, kamieni, czy samych desek – przyczyny, to niewłaściwe użytkowanie i konserwacja, uszkodzenia, a skutkiem są urazy;

• zatrucie podczas prac z substancjami chemicznymi, pracą przy zagęszczarkach, przy braku wentylacji lub w wyniku niewłaściwego przechowywania – w efekcie dochodzi do zatrucia czy oparzenia chemiczne;

• poparzenia przy pracach z: asfaltem, betonem, wapnem, cementem – skutkiem czego mogą być oparzenia chemiczne i termiczne.

Zagrożenia chorobowe

Najczęstsze przyczyny chorób i ich konsekwencje to:

• pylica płuc, w wyniku:

o wdychania pyłów,

o braku wentylacji – w konsekwencji dochodzi do pylicy płuc, czy do chorób układu oddechowego;

• hałas będący wynikiem pracy w warunkach dużego natężenia hałasu – w efekcie dochodzi do uszkodzenia słuchu, chorób układu krążenia, w tym: nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej, nerwicy;

• wibracje spowodowany pracującym młotkiem pneumatycznym, wibratorami (np. zagęszczarka), zwłaszcza przy długim czasie ekspozycji – skutkiem są choroby układu kostno-stawowego;