Program instruktażu stanowiskowego kierowcy samochodu ciężarowego

Program instruktażu stanowiskowego kierowcy samochodu ciężarowego

1. Podstawy opracowania programu

Przy opracowaniu programu szkolenia uwzględniono przepisy ustaw:

 z 10 lipca 2018 r. – Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320),

 z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 2201),

 z 5 stycznia 2011 r. – Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 988)

oraz regulacje zawarte w rozporządzeniach:

 Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bhp (Dz.U. Nr 180, poz. 1860),

 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650),

 Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 47, poz. 401),

 Ministra Gospodarki z 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. Nr 191, poz. 1596),

 Ministra Gospodarki z 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz.U. Nr 199, poz. 1228),

 Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 29 października 2003 r. w sprawie bhp podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz.U. Nr 198, poz. 1944),

 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 14 marca 2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313),

 Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 26 września 1997 r. w sprawie bhp przy wykonywaniu robót drogowych i mostowych (Dz.U. Nr 129, poz. 844),

 Ministra Zdrowia z 30 kwietnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz.U. Nr 100, poz. 1003),

 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 kwietnia 2003 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 61, poz. 545).

Programie szkolenia opracowano także w oparciu o:

 instrukcję użytkowania samochodu ciężarowego,

 karty charakterystyki substancji/preparatów chemicznych.

2. Cel szkolenia

Celem szkolenia jest uzyskanie przez pracownika:

 informacji o czynnikach środowiska pracy występujących w miejscach obsługiwania samochodu ciężarowego oraz o ryzyku zawodowym kierowcy, związanym z wykonywaną przez niego pracą,

 wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed urazami i chorobami w warunkach normalnej pracy i w warunkach awaryjnych,

 wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania pracy,

 informacji o zasadach postępowania w razie wypadku, awarii lub w innej nietypowej sytuacji.

3. Sposób organizacji szkolenia

Szkolenie powinno być prowadzone w formie instruktażu – na stanowisku, na którym będzie zatrudniony instruowany kierowca, na podstawie programu szczegółowego. Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego części należy dostosować do przygotowania zawodowego i dotczasowego stażu pracy instruowanego pracownika. Proponujemy, aby w formie wykładu przeprowadzić punkty szkolenia 1–3, 5 oraz 9. Pozostałe punkty programu powinny mieć postać ćwiczeń.

4. Plan instruktażu stanowiskowego kierowcy samochodu wywrotki

Czas trwania

szkolenia

Lp. Szczegółowa tematyka instruktażu stanowiskowego

1. Zapoznanie pracownika z miejscami wykonywania pracy (ul. Polna 12, 00-001 Warszawa), z uwzględnieniem: 3

 warunków terenowych, w których będzie odbywać się transport,

 warunków technicznych i organizacyjnych u dostawców i odbiorców towarów,

 zasad współpracy z dostawcą i odbiorcą towarów,

 sposobów prawidłowego rozmieszczania transportowanych materiałów w przestrzeni ładunkowej pojazdu.

Omówienie dokumentacji techniczno-ruchowej samochodu ze szczególnym zwróceniem uwagi na instrukcję użytkowania opracowaną przez producenta danego typu pojazdu.

2. Karty charakterystyki substancji chemicznych wykorzystywanych podczas pracy.

3. Zachowanie się pracownika na wypadek pożaru, awarii samochodu wywrotki lub innych nietypowych sytuacji.

4. Środki ochrony indywidualnej obowiązkowe w procesie pracy. 0,2

5. Ryzyko zawodowe związane z wykonywaną przez kierowcę pracą. Omówienie: 0,7

 zagrożeń występujących przy wykonywaniu prac oraz czynności pomocniczych,

 wyników oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą.

Przekazanie kierowcy:

 sposobów ochrony przed zagrożeniami występującymi podczas pracy w poszczególnych – typowych miejscach jej wykonywania,

 przebiegu czynności przed, w trakcie i po zmianie roboczej, a także po wykonaniu konkretnego zadania,

 stosowanych znaków lub sygnałów bezpieczeństwa.

6. Pokaz instruktora bezpiecznych sposobów wykonywania pracy, ze zwróceniem 0,7

kierowcy szczególnej uwagi na ochrony indywidualne wymagane podczas niektórych zadań.

7. Próbne wykonanie zadania przez pracownika pod kontrolą instruktora. 0,7

8. Samodzielna praca pracownika pod nadzorem instruktora. 2

9. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika. 0,7

Razem 8

Jedna godzina instruktażu = 45 minut.

Program opracował: Po konsultacji z pracownikami zatwierdził:

................................................ ...............................................................................

(Jan Kowalski) (12.03.2024, Adam Nowak, Transport Sp. z o.o., NIP 123-456-78-90)

6. Treść instruktażu

Warunki środowiska pracy

Miejsca wykonywania pracy

W pierwszej kolejności pracownika należy zapoznać:

 ze wszystkimi miejscami wykonywania prac – zwracając przy tym uwagę na oznakowania występujące w tych wszystkich miejscach i obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa innym pracownikom oraz osobom postronnym (zwrócić uwagę na miejsca rozładunku dostarczenia materiałów);

 z wyznaczonym placem do postoju (garażowania) pojazdu;

 z magazynami, gdzie są przechowywane:

o narzędzia pracy,

o materiały eksploatacyjne oraz

o środki ochrony indywidualnej;

 z lokalizacją stacji benzynowej Orlen, ul. Warszawska 23, 00-002 Warszawa, gdzie można zatankować olej napędowy;

 z miejscami, gdzie znajdują się:

o warsztat samochodowy, ul. Mechaniczna 1, 00-003 Warszawa,

o zaplecze higieniczno-sanitarne.

Rozładunek

Podczas tej części szkolenia należy zwrócić szczególną uwagę na oznakowanie miejsc rozładunku dostarczonych materiałów zwłaszcza, jeśli rozładunek ma być prowadzony w miejscu ogólnodostępnym. Kierowca ma obowiązek sprawdzić, czy podczas jego pracy zapewnione jest bezpieczeństwo innych pracowników ­bezpośrednio niezwiązanych z samym rozładunkiem oraz osobom postronnym, które z racji ogólnej dostępności miejsca rozładunku mogą znaleźć się w strefie zagrożenia.

W przypadku rozładunku na budowie przy ul. Kwiatowej 5, 00-004 Warszawa kierowca powinien dokładnie wykonywać polecenia Kierownika budowy bądź Inspektora nadzoru. Pod żadnym pozorem kierowca nie może sam decydować o miejscu ustawienia pojazdu oraz sposobie i miejscu rozładunku.

Jeśli samochód będzie eksploatowany w ruchu drogowym, kierowcę informujemy o obowiązkach i zakazach, jakie są związane z wykonywaniem prac w takim szczególnym przypadku.

PRZYKŁAD Transport Sp. z o.o. jest obowiązana używać w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu elementów odblaskowych odpowiadających właściwym warunkom technicznym (w tym kamizelkę odblaskową).

Zabrania się:

 przekraczania dopuszczalnej prędkości,

 korzystania z telefonu komórkowego podczas jazdy.

Kierowanie ruchem

Nie każdy może wykonywać czynności związane z kierowaniem ruchem drogowym na drogach publicznych. Warunkiem kierowania ruchem drogowym przez pracowników Transport Sp. z o.o. lub Budowlani S.A. jest ukończenie odpowiedniego szkolenia.

Dokumentem potwierdzającym posiadanie uprawnień do wykonywania niektórych czynności związanych z kierowaniem ruchem drogowym jest Zaświadczenie wydane 15.05.2023 przez Centrum Szkoleń Drogowych.

Osoba kierująca ruchem powinna podawać sygnały lub polecenia, za pomocą rąk, a w warunkach niedostatecznej widoczności za ­pomocą tarczy sygnalizacyjnej lub latarki ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym.

PRZYKŁAD Zapoznając pracownika z rozmieszczeniem pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, należy przede wszystkim pokazać, gdzie są:

 toalety,

 umywalki,

 szatnie.

PRZYKŁAD Inne miejsca wykonywania przez kierowcę prac to m.in.:

 plac budowy,

 magazyn materiałów budowlanych.

Po oprowadzeniu pracownika po terenie firmy (określeniu bezpiecznego sposobu przemieszczania się) zapoznajemy kierowcę z:

 bezpiecznymi i ergonomicznymi pozycjami przy pracy (w tym z zasadami wykonywania ręcznych prac transportowych, jeżeli takie znajdują się w obowiązkach pracownika),

 zasadami BHP związanymi z obsługą wózka widłowego (na tym etapie szkolenia należy omówić podstawowe zakazy w tym zakresie).

PRZYKŁAD Podstawowe zasady bezpiecznego podnoszenia:

 stań blisko przedmiotu, który chcesz podnieść,

 ugnij nogi w kolanach, a plecy utrzymuj prosto,

 chwyć przedmiot pewnie obiema rękami,

 podnoś przedmiot, prostując nogi,

 unikaj skręcania tułowia podczas podnoszenia,

 ciężar rozłóż równomiernie na obie ręce.

PRZYKŁAD Maksymalny ciężar, jaki może podnieść pracownik nie może przekraczać:

 20 kg – przy pracy stałej,

 30 kg – przy pracy dorywczej.

Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów o masie 35 kg na wysokość powyżej 1,5 m lub na odległość przekraczającą 5 m.

PRZYKŁAD Przenoszenie przedmiotów, których długość przekracza 2 m i masa 40 kg, powinno odbywać się zespołowo tak, aby na jednego pracownika przypadała masa nieprzekraczająca:

 15 kg – przy pracy stałej,

 25 kg – przy pracy dorywczej.

Niedopuszczalne jest zespołowe przenoszenie przedmiotów na odległość przekraczającą 10 m lub o masie przekraczającej 50 kg.

PRZYKŁAD Dopuszczalny ciężar wózka ręcznego po terenie płaskim o twardej nawierzchni, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać:

 250 kg – na wózkach 2-kołowych,

 500 kg – na wózkach 4-kołowych.

Dopuszczalny ciężar wózka obejmuje również masę pracownika i dotyczy przewożenia ciężarów po powierzchni równej, twardej i gładkiej o pochyleniu nieprzekraczającym 5%. W przypadku przewożenia ciężarów po powierzchni nierównej, dopuszczalny ciężar wózka nie może przekraczać 75% wielkości podanej powyżej.

PRZYKŁAD Przy przemieszczaniu wózka ręcznego po pochyleniach większych niż 5% dopuszczalny ciężar wózka, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać:

 150 kg – na wózkach 2-kołowych,

 300 kg – na wózkach 4-kołowych.

PRZYKŁAD Niedopuszczalne jest ręczne przemieszczanie wózka ręcznego po pochyleniach powierzchni większych niż 10% oraz na odległość większą niż 20 m.

PRZYKŁAD Sposób ładowania oraz rozmieszczenia ładunku na wózku powinien zapewniać ich równowagę i stabilność podczas przemieszczania.

PRZYKŁAD Ładunek na wózku nie może wystawać poza obrys wózka i przysłaniać pola widzenia. W wyjątkowych przypadkach dopuszczalne jest przewożenie przedmiotów w warunkach niespełnienia tych wymagań, jeżeli praca odbywa się pod nadzorem zapewniającym bezpieczne jej wykonanie.

PRZYKŁAD Olej napędowy jest łatwopalny, a w pewnych warunkach także i wybuchowy. Pary są cięższe od powietrza, z którym tworzą mieszaniny wybuchowe. Zamknięte pojemniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą wybuchać w wyniku wzrostu wewnętrznego ciśnienia. Podczas pożaru powstają tlenki węgla (dymy). Należy unikać wdychania produktów spalania, ponieważ mogą stwarzać poważne zagrożenia dla zdrowia. Nie palić papierosów podczas uzupełniania paliwa w pojeździe lub w miejscach, gdzie jest przechowywany olej napędowy. Przechowywać olej napędowy w pojemnikach specjalnie do tego zaprojektowanych i oznakowanych. Uzupełniać paliwo w miejscach dobrze wentylowanych, przy zatrzymanym silniku.

PRZYKŁAD Środki gaśnicze odpowiednie w przypadku pożaru oleju napędowego to:

 małe pożary – proszek gaśniczy, CO2, piana;

 duże pożary – CO2, piana.

Niewłaściwe jest stosowanie wody. Należy unikać również jednoczesnego stosowania piany i wody na tę samą powierzchnię, ponieważ woda niszczy pianę.

Pracownik powinien wiedzieć, w jaki sposób korzystać z gaśnic i sprzętu ppoż.

Wypadki przy pracy

Najczęstszymi przyczynami wypadków, zdarzają się ciężkie wypadki w czasie załadunku i rozładunku pojazdu, zwłaszcza podczas rozładunku materiałów sypkich, który nie został zabezpieczony podczas prowadzenia prac budowlanych.

Dokumentacja techniczno-ruchowa samochodu ciężarowego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na instrukcję użytkowania

Podstawowe wymagania

Do samodzielnej pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego może przystąpić pracownik, który:

 ukończył 18 lat;

 posiada aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego;

 jest przeszkolony odpowiednio do zakresu obowiązków z tematyki dotyczącej bhp;

 posiada prawo jazdy kat. C+E;

 zna i zrozumiał:

o instrukcję obsługi użytkowanego pojazdu,

o karty charakterystyki substancji/preparatów chemicznych stosowanych w procesie pracy.

Uniwersalne zasady bezpieczeństwa pracy

Zasada 1. Czystość i porządek w miejscu pracy

Pracownik obowiązany jest utrzymywać w należytym stanie i porządku miejsce pracy oraz obsługiwane maszyny i urządzenia, jak również eksploatować je zgodnie z przepisami techniczno-ruchowymi.

Zasada 2. Eksploatacja maszyn i urządzeń

Maszyny i inne urządzenia techniczne eksploatuje się, konserwuje i naprawia zgodnie z instrukcją producenta, w sposób zapewniający ich sprawne funkcjonowanie (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650).

Zasada 3. Bezpieczna obsługa maszyn

Wszystkie czynności związane z maszynami, w tym ich obsługa, powinny odbywać się przy zachowaniu wymagań bhp oraz ergonomii, uwzględniających instrukcje zawarte w dokumentacji techniczno-ruchowej (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650).

Zasada 4. Montaż i eksploatacja maszyn

Maszyny i inne urządzenia techniczne oraz narzędzia zmechanizowane powinny być montowane, eksploatowane i obsługiwane zgodnie z instrukcją producenta oraz spełniać wymagania określone w przepisach dotyczących systemu oceny zgodności (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650). Przed przystąpieniem do pracy pracownik powinien zostać zapoznany z instrukcją użytkowania/obsługi, przynajmniej w zakresie dotyczącym obsługi i zasad konserwacji pojazdu.

PRZYKŁAD Przed uruchomieniem pojazdu pracownik powinien sprawdzić stan techniczny pojazdu. Kontroli należy poddać:

 opony – ciśnienie, bieżnik,

 nakrętki – dokręcenie kół,

 ramę i zabudowę pojazdu – uszkodzenia,

 stan hamulców – sprawność,

 oświetlenie pojazdu – działanie świateł,

 sygnalizację dźwiękową – działanie klaksonu,

 lusterka i szyby w pojeździe – czystość, uszkodzenia,

 przewody pneumatyczne i hydrauliczne – szczelność,

 poziom oleju silnikowego.

Ergonomia stanowiska pracy kierowcy

Instruując kierowcę nt. ergonomii stanowiska pracy podczas jazdy, należy zwrócić uwagę, przede wszystkim na ustawienie:

 kierownicy (odległość od klatki piersiowej),

 siedzenia (wysokość, odległość od pedałów),

 zagłówka (wysokość),

 lusterek zewnętrznych i lusterka wewnętrznego,

a także na:

 temperaturę w kabinie pojazdu,

 porządek w kabinie.

Właściwa pozycja za kierownicą

Odpowiednia konfiguracja ustawienia fotela, a także odległość od kierownicy gwarantują nie tylko mniej schorzeń zwłaszcza kręgosłupa, ale także poprawny czas reakcji kierowcy. Prawidłowe ustawienie lusterek gwarantuje pełną widoczność i szybkość reakcji oraz komfort prowadzenia pojazdu.

PRZYKŁAD Ustalając właściwą pozycję za kierownicą, należy wypróbować kilka konfiguracji i wybrać tę najodpowiedniejszą. Na początek ustalamy właściwą odległość fotela od pedałów. Fotel należy ustawić w takiej odległości, aby po wciśnięciu do oporu pedałów sprzęgła i hamulca nogi kierowcy pozostawały lekko ugięte. Należy przypomnieć pracownikowi, że właściwa odległość fotela od pedałów i kierownicy pomaga chronić nogi przed poważnym złamaniem podczas kolizji (zderzenia czołowego).

Regulacja wysokości fotela ma na celu zapewnienie kierowcy maksymalnej widoczności, przy jednoczesnym zachowaniu bezpiecznej odległości jego głowy od podsufitki.

PRZYKŁAD Odległość oparcia regulujemy w kilku krokach. Po oparciu pleców (całymi plecami o fotel), należy uchwycić kierownicę na jej szczycie (na godzinie 10:10). Jeśli ręka pozostaje lekko ugięta w łokciu – odległość oparcia fotela od kierownicy jest odpowiednia. Przypominamy, że wyprostowane ręce nie dość, że utrudniają ruchy kierownicą (np. szybkie skręty), to jeszcze mogą prowadzić do kontuzji podczas wypadków.

PRZYKŁAD Wysokość zagłówka należy ustawić tak, aby górna jego część sięgała szczytu głowy.

PRZYKŁAD Temperatura i porządek w kabinie istotnie wpływają na widoczność. Zwłaszcza zimą bałagan powoduje zwiększone problemy z parowaniem szyb, gdy wnosimy śnieg do samochodu (w postaci śniegu na butach), które rozmarzają, a woda paruje w ogrzewanej kabinie). Gdy kabina nie jest ogrzewana (np. przed uruchomieniem silnika), woda osadza się na najchłodniejszych elementach wnętrza – z reguły na szybach, zaparowując lub nawet zamarzając na całej ich powierzchni. Jak walczyć z zaparowaniem? Po pierwsze strzepywać śnieg z butów przy wsiadaniu do kabiny. Ważne jest też usuwanie wody nagromadzonej na gumowych dywanikach. Przed wyjściem z auta przed dłuższym postojem dobrze jest przewietrzyć wnętrze kabiny. Trzeba pamiętać, że mokre kurtki – np. kurtki narciarskie są miejscem gromadzenia się wilgoci, która uwolniona z nich będzie stanowiła dodatkowe źródło zaparowania szyb. Jeżeli opisane działania profilaktyczne nie pomagają i szyby nam parują, po włączeniu silnika należy:  włączyć ogrzewanie i ewentualnie  włączyć klimatyzację,  na początku jazdy otworzyć lekko szyby. Wentylując kabinę, trzeba pamiętać o wyłączeniu zamkniętego obiegu powietrza wewnątrz samochodu. W autach z klimatyzacją należy ją włączyć (przy zamkniętych szybach), ponieważ instalacja klimatyzacyjna również osusza powietrze we wnętrzu kabiny samochodu. Istnieją też specjalne preparaty chemiczne, które naniesione na szybę nie dopuszczają do skraplania się na niej wody. Jeśli żaden sposób nie jest skuteczny należy udać się do mechanika, w celu sprawdzenia nadmuchów i osuszenia wnętrza kabiny.

Zasady bezpiecznej pracy

W przypadku konieczności wejścia na skrzynię ładunkową powinno się korzystać z drabinek będących na wyposażeniu pojazdu. Transportowany na skrzyni ładunkowej materiał należy rozmieścić tam w sposób równomierny, zapewniając stabilność podczas jazdy samochodem. Przewożony ładunek powinien być zabezpieczony przed niekontrolowanym przemieszczeniem. Sypki ładunek należy dodatkowo zabezpieczyć plandeką (np. zwijaną na bok). Podczas rozładunku pojazd powinien zostać ustawiony na równej powierzchni, z dala od krawędzi wykopów i skarp grożących odłamaniem i zachwianiem stabilności samochodu. Po zakończeniu rozładunku kierowca powinien sprawdzić czy skrzynia ładunkowa jest pusta. W przypadku eksploatacji wywrotki tylnozsypowej burta tylna musi być zamknięta podczas rozładunku wywrotki na boki, natomiast podczas rozładunku do tyłu muszą być zamknięte burty boczne skrzyni. W przypadku zamków otwieranych pneumatycznie należy sprawdzić ciśnienie powietrza przed rozpoczęciem rozładunku. Kierowca powinien pamiętać, że:  przed wyjazdem należy sprawdzić stan techniczny pojazdu (można to uczynić np. korzystając z listy kontrolnej),  w porze nocnej należy włączyć światła mijania, a samochód dodatkowo wyposażyć w światła odblaskowe,  części będące w ruchu należy zaopatrzyć w odpowiednie osłony lub inne zabezpieczenia,  prace w pobliżu linii energetycznych należy poprzedzić uzgodnieniem bezpiecznych warunków z dostawcą energii,  jeśli istnieje możliwość zetknięcia się pojazdu do linii energetycznych, samochód powinien zostać wyposażony w wyłącznik awaryjny. Samochód ciężarowy, ze względu na napęd spalinowy może być użytkowany tylko wtedy, gdy stężenie spalin w kabinie kierowcy i w miejscu pracy nie zagraża dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Prace konserwacyjne i naprawy powinny być wykonywane przez wykwalifikowany personel.

Zakończenie prac

Po zakończeniu pracy pracownik powinien:  zatrzymać pojazd w wyznaczonym miejscu,  wyłączyć silnik, a w skrajnych przypadkach odłączyć akumulator,  zaciągnąć hamulec ręczny,  posprzątać miejsce pracy (dotyczy to również wnętrza kabiny),  sprawdzić pod kątem szczelności układ hydrauliczny, paliwowy oraz układ chłodzenia silnika,  sprawdzić stan ogumienia pod kątem ewentualnych uszkodzeń mechanicznych,  sprawdzić poziom paliwa w zbiorniku,  upewnić się, że pojazd jest zabezpieczony przed kradzieżą oraz zamknąć okna, drzwi, kabinę.

Czynności niedozwolone

Zabronione jest obsługiwanie samochodu niezgodnie z instrukcją obsługi, w tym szczególnie:  przewożenie osób na skrzyni ładunkowej (np. w trakcie transportu materiałów);  przekładanie biegów podczas jazdy;  opuszczanie kabiny podczas załadunku pojazdu;  rozładunek materiałów sypkich przy zamkniętych burtach skrzyni;  pracować w odległości od linii energetycznych lub w odległości liczonej w poziomie od skrajnego przewodu, mniejszej niż: o 3 m – dla napięcia do 1 kV, o 5 m – dla napięcia do 15 kV, o 7 m – dla napięcia do 30 kV, o 10 m – dla napięcia do 110 kV, o 15 m – dla napięcia powyżej 110 kV;  opuszczanie skrzyni ładunkowej wywrotki (najpierw należy sprawdzić czy w strefie rozładunku nie ma osób, a następnie opuścić skrzynię, po zakończeniu wyładunku należy podnieść skrzynię);  przebywanie pod podniesioną skrzynią ładunkową (przebywanie pod podniesioną skrzynią ładunkową dopuszczalne jest dopiero po zastosowaniu podpór zabezpieczających);  uruchamianie wywrotki jeżeli nie następuje automatyczne blokowanie skrzyni;  ruszanie z miejsca z podniesioną skrzynią (samochód może ruszyć dopiero po upewnieniu się kierowcy o prawidłowym opuszczeniu skrzyni).

Niedopuszczalne jest obsługiwanie pojazdu:  pod wpływem alkoholu,  pod wpływem narkotyków,  pod wpływem leków, które upośledzają sprawność psychomotoryczną (np. leków nasennych),  w stanie zmęczenia,  w przypadku złego samopoczucia.

PRZYKŁAD Zabronione jest obsługiwanie pojazdu np. po spożyciu alkoholu oraz w stanie przemęczenia.

Zakazy

Zakazane jest także:  uruchamianie pojazdu, jeśli jest on niesprawny technicznie, lub istnieją jakiekolwiek możliwe do przewidzenia zagrożenia (np. eksploatowanie pojazdu może odbywać się jedynie po dokonaniu niezbędnych napraw),  pozostawianie kluczyków w stacyjce (w czasie przerw w pracy oraz po jej zakończeniu pojazd powinno się zabezpieczyć przed możliwością jego przypadkowego uruchomienia przez osoby niepowołane),  mycie części pojazdu benzyną lub innymi rozpuszczalnikami, których pary mogą tworzyć z powietrzem mieszaniny palne lub wybuchowe,  przenoszenie butli z gazem propan-butan (ze względu na przekroczenie normatywu dźwigania dopuszczalnego dla jednej osoby),  przechowywanie materiałów łatwopalnych w pojeździe.

Karty charakterystyki substancji chemicznych użytkowanych podczas wykonywania w pracy

Zakres informacji

Pracownik powinien zostać zapoznany z kartami charakterystyki substancji/preparatów niebezpiecznych w zakresie:  identyfikacji zagrożeń,  zasad udzielania pierwszej pomocy,  odpowiedniego postępowania w przypadku wystąpienia pożaru,  postępowania w przypadku uwolnienia substancji do środowiska,  obowiązku oraz zasad używania wymaganych środków ochrony indywidualnej.

PRZYKŁAD Używając oleju napędowego, kierowca powinien przestrzegać podstawowych zasad higieny – nie jeść i nie pić na stanowisku pracy, a każdorazowo po zakończeniu pracy umyć ręce. Unikać kontaktu oleju ze skórą, a w przypadku zaistnienia takiej sytuacji – natychmiast zmyć olej wodą z mydłem. W normalnych warunkach pracy, przy dostatecznej wentylacji środki ochrony dróg oddechowych nie są wymagane. Przy wentylacji niedostatecznej stosować maskę przeciwpyłową. W przypadku prac w zbiornikach (niedostatecznej zawartości tlenu w powietrzu) i w innych pomieszczeniach zamkniętych, kiedy maski przeciwpyłowe nie dają dostatecznej ochrony stosować izolujący sprzęt ochrony dróg oddechowych. Do ochrony rąk stosować rękawice ochronne (np. z nitrylu). Do ochrony oczu i twarzy stosować okulary ochronne (gogle), jeśli wykonywane są czynności stwarzające ryzyko rozprysku oleju lub narażenia na działanie par. Do ochrony skóry i ciała stosować odzież ochronną z tkanin powlekanych, odpornych na działanie rozpuszczalników – zalecane w wersji antyelektrostatycznej.

PRZYKŁAD Środki ochrony indywidualnej, jakich należy używać podczas tankowania, to:  ochrona skóry – rękawice nitrylowe, chociaż w celu ewentualnego zminimalizowania ryzyka zaleca się stosowanie fartucha ochronnego oraz odzieży roboczej,  ochrona oczu – okulary ochronne, chociaż dobrym zwyczajem jest stosowanie gogli ochronnych,  ochrona dróg oddechowych – w normalnych warunkach