Program instruktażu stanowiskowego operatora walca drogowego

Program instruktażu stanowiskowego operatora walca drogowego

1. Podstawy opracowania programu

Przy opracowaniu programu szkolenia uwzględniono przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320, ze zm.), oraz rozporządzenia:

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bhp (Dz.U. Nr 180, poz. 1860, ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 6 czerwca 2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 101, poz. 937),

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. Nr 191, poz. 1596, ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz.U. Nr 199, poz. 1228, ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz.U. Nr 259, poz. 2173, ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bhp podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz.U. Nr 26, poz. 229),

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie bhp przy wykonywaniu robót drogowych i mostowych (Dz.U. Nr 105, poz. 974),

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz.U. z 2006 r. Nr 11, poz. 80, ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 217, poz. 1833, ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332, ze zm.),

• karty charakterystyki substancji/preparatów chemicznych.

2. Cel szkolenia

Celem szkolenia jest uzyskanie przez pracownika:

• kompletu informacji o czynnikach środowiska pracy występujących w miejscu, gdzie prowadzona jest obsługa walca drogowego oraz w jego bezpośrednim otoczeniu,

• informacji o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą,

• wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania pracy,

• wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed urazami i chorobami w warunkach normalnej pracy, a także w warunkach awaryjnych,

• informacji o zasadach postępowania w razie wypadku, awarii lub w innej nietypowej sytuacji.

3. Sposób organizacji szkolenia

Szkolenie powinno być prowadzone w formie instruktażu – na stanowisku, na którym będzie zatrudniony instruowany pracownik obsługujący walec drogowy, na podstawie programu szczegółowego. Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego części należy dostosować do przygotowania zawodowego i dotychczasowego stażu pracy instruowanego pracownika.

Proponujemy, aby w formie wykładu poprowadzić punkty 1–4 oraz 6 i 10 programu, pozostała część instruktażu (punkty 5, 7–9) powinna mieć formę ćwiczeń.

4. Plan instruktażu stanowiskowego pracownika obsługującego walec drogowy

Lp.           Temat szkolenia           Liczba godzin

1                                     2                              3

1. Warunki środowiska pracy. Omówienie właściwości terenu i ewentualnie organizacji ruchu, przedstawienie oznakowania terenu. Przedstawienie pracownikowi lokalizacji miejsc związanych z wykonywaną pracą (w tym magazynów, miejsc wyznaczonych do tankowania), pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, biura kierownika budowy, miejsc postojowych itp. Przedstawienie zasad transportu i poruszania się po placu budowy.        1

2. Zapoznanie pracownika z dokumentacją techniczno-ruchową walca drogowego ze szczególnym zwróceniem uwagi na instrukcję użytkowania (instrukcja obsługi) opracowaną przez producenta danego typu maszyny.                2

3. Zapoznanie pracowników z istotnymi informacjami zawartymi w kartach charakterystyki substancji chemicznych występujących w procesie pracy, zwłaszcza dla: • asfaltu drogowego, • oleju napędowego, • oleju silnikowego.           1

4. Omówienie zachowania pracownika na wypadek awarii walca drogowego.       1

5. Przedstawienie środków ochrony indywidualnej stosowanych obligatoryjnie w procesie pracy: • ochrony głowy – hełm ochronny, • ochrony słuchu – nauszniki, • ochrony twarzy i oczu – okulary ochronne, • ochrony dróg oddechowych – maska ochronna, • ochrony kończyn górnych i dolnych – rękawice i buty ochronne, • dermatologiczne ochrony skóry – kremy.                 1

6. Zapoznanie pracowników z ryzykiem zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą.       1

7. Pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy, ze zwróceniem szczególnej uwagi na bezpieczeństwo pracy i środki ochrony indywidualnej stosowane na danym stanowisku.        2

8. Próbne wykonanie zadania przez pracownika pod kontrolą instruktora.       1

9. Samodzielne wykonanie powierzonych zadań przez pracownika pod nadzorem instruktora.       1

10. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika.       1

Razem                                      14

14 godzina instruktażu = 840 minut

Program opracował:                  Po konsultacji z pracownikami zatwierdził:

...........................................              ......................................................................

(Jan Kowalski)                    (20.03.2024, Adam Nowak, Dyrektor, podpis, pieczątka)

6. Treść instruktażu

                 Warunki środowiska pracy

W pierwszej kolejności pracownika należy zapoznać z:

• miejscem wykonywania prac – zwrócić uwagę na oznakowanie tego miejsca i zapewnienie bezpieczeństwa innym pracownikom niezatrudnionym bezpośrednio przy pracach wykonywanych przez operatora walca, a także osobom postronnym;

• wyznaczonymi miejscami do przechowywania: □ postoju walca drogowego, □ narzędzi pracy oraz □ środków ochrony indywidualnej;

• miejscem składowania i tankowania oleju napędowego;

• lokalizacją biura bezpośredniego przełożonego;

• rozmieszczeniem poszczególnych części zaplecza higieniczno-sanitarnego.

Po oprowadzeniu pracownika po terenie budowy (określeniu bezpiecznego sposobu przemieszczania się) zapoznajemy pracownika z:

• bezpiecznymi i ergonomicznymi pozycjami przy pracy, w tym z zasadami wykonywania ręcznych prac transportowych,

• zagrożeniami pożarowymi (omówić należy podstawowe zakazy w tym zakresie).

PRZYKŁAD

Olej napędowy jest łatwopalny, a w pewnych warunkach wybuchowy. Opary oleju są cięższe od powietrza i tworzą z nim mieszaniny wybuchowe. Zamknięte pojemniki z olejem napędowym narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą wybuchać w wyniku wzrostu ciśnienia wewnątrz. W wyniku pożaru powstają tlenki węgla i inne niewypalone węglowodory, uwalniane do atmosfery w postaci dymów. Należy unikać wdychania produktów spalania. W miejscach przechowywania oleju napędowego oraz podczas tankowania nie wolno: • używać otwartego ognia, • palić tytoniu, • wywoływać iskrzenia. Paliwo należy przechowywać w pojemnikach specjalnie do tego zaprojektowanych i oznakowanych. Tankowanie może odbywać się wyłącznie w miejscach dobrze wentylowanych, przy zatrzymanym silniku maszyny.

PRZYKŁAD

Środki gaśnicze w przypadku pożaru oleju napędowego: • małe pożary – dwutlenek węgla, proszki gaśnicze, piana, • duże pożary – rozproszone lub mgłowe prądy wody, piana. Nie stosować zwartych prądów wody. Trzeba też unikać jednoczesnego stosowania piany i wody na tę samą powierzchnię (woda niszczy pianę).

PRZYKŁAD

W przypadku pożaru asfaltu drogowego stosować środki gaśnicze: • dwutlenek węgla, • proszek gaśniczy, • pianę gaśniczą, • piasek, • rozproszone prądy wodne, • parę gaśniczą. Nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnię stopionego asfaltu. Grozi to gwałtownymi rozpryskami gorącego asfaltu. Woda może zostać użyta jedynie do chłodzenia gorących powierzchni.

PRZYKŁAD

Osoba wykonująca roboty lub inne czynności na drodze jest obowiązana używać w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu elementów odblaskowych odpowiadających właściwym warunkom technicznym (zwłaszcza kamizelki odblaskowej).

PRZYKŁAD

Zabrania się samowolnego: • umieszczania lub włączania albo usuwania lub wyłączania znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń ostrzegawczo-zabezpieczających lub kontrolnych na drodze, jak również zmiany ich położenia lub ich zasłaniania, • umieszczania na drodze jakichkolwiek znaków, napisów lub symboli.

PRZYKŁAD

Nie każdy może wykonywać czynności związane z kierowaniem ruchem drogowym na drogach publicznych. Warunkiem wykonywania tych czynności przez pracowników zarządów dróg lub osoby wykonujące roboty na drodze jest ukończenie odpowiedniego szkolenia. Dokumentem potwierdzającym posiadanie uprawnień do wykonywania niektórych czynności związanych z kierowaniem ruchem drogowym jest zaświadczenie wydane przez Instytut Dróg i Mostów. Ważność zaświadczenia przedłużana jest co 5 lat przez organ, który je wydał.

PRZYKŁAD

Uprawniona osoba powinna podawać sygnały lub polecenia, za pomocą tarczy do zatrzymywania pojazdów, a w warunkach niedostatecznej widoczności za pomocą: • latarki wyposażonej w światło czerwone lub czerwone i zielone, albo • tarczy do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym.

Dokumentacja techniczno-ruchowa walca drogowego i instrukcja użytkowania

Uwaga! Walec drogowy może obsługiwać osoba, która ukończyła szkolenie i uzyskała pozytywny wynik sprawdzianu przeprowadzonego przez komisję powołaną przez Drogbud S.A. w Warszawie.

Uprawnienia wydawane są w następujących klasach:

• klasa III – do obsługi walca drogowego o masie do 8 t,

• klasa II – wszystkie typy.

W tej części szkolenia zapoznajemy pracownika z instrukcją użytkowania (opracowaną przez producenta urządzenia) walca drogowego.

               Zasady pracy

Poniżej przedstawiamy najważniejsze zasady obowiązujące pracownika obsługującego walec drogowy.

Reguła 1. Porządek na stanowisku pracy

Zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie bhp przy wykonywaniu robót drogowych i mostowych (Dz.U. Nr 105, poz. 974) pracownik obowiązany jest: • utrzymywać w należytym stanie i porządku miejsce pracy oraz obsługiwane maszyny i urządzenia, jak również • eksploatować powierzoną maszynę zgodnie z przepisami techniczno-ruchowymi.

Reguła 2. Postępować zgodnie z instrukcjami

Maszyny i inne urządzenia techniczne eksploatuje się, konserwuje i naprawia zgodnie z instrukcją producenta, w sposób zapewniający ich sprawne funkcjonowanie (§ 41 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 6 czerwca 2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych – Dz.U. Nr 101, poz. 937).

Reguła 3. Dochowywać wymagań bhp i ergonomii

W § 40 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.) zapisano, że: montaż, demontaż i eksploatacja maszyn (urządzeń technicznych), w tym ich obsługa, powinny odbywać się przy zachowaniu wymagań bhp oraz ergonomii, uwzględniających instrukcje zawarte w dokumentacji techniczno-ruchowej. Instrukcja użytkowania maszyny: • podaje i wyjaśnia oznaczenie naniesione na maszynie; • zawiera informacje ułatwiające konserwację i naprawy maszyny (m.in. adres importera, serwisu); • określa przewidywane zastosowanie maszyny; • informuje o stanowisku lub stanowiskach roboczych, które może zajmować operator; • zawiera zasady bezpiecznego przekazywania do eksploatacji, użytkowania, przemieszczania maszyny z podaniem jej masy i masy jej części, jeśli mają one być transportowane osobno, montażu i demontażu, regulacji, konserwacji, obsługi i napraw; • wskazówki szkoleniowe; • podstawowe charakterystyki narzędzi, które mogą być stosowane w maszynie.

PRZYKŁAD

Walec drogowy przeznaczony jest do: • utwardzania powierzchni przeznaczonych na cele komunikacyjne, • warstwowego zagęszczania i wygładzania luźnych podłoży.

PRZYKŁAD

Przy obsłudze walca drogowego należy pamiętać, że operator odpowiada za zgodne z instrukcją użytkowania eksploatowanie walca drogowego. Zastosowanie niezgodne z przeznaczeniem to: • transport osób na urządzeniu, • opuszczanie stanowiska podczas eksploatacji urządzenia, • uruchamianie i użytkowanie maszyny spoza stanowiska operatora, • eksploatacja walca w terenie o parametrach innych niż te określone w instrukcji użytkowania (pochylenie poprzeczne, wzniesienie, temperatura itp.).

Uwaga! Zakazane jest: • nieprzestrzeganie terminów między przeglądowych, • zaniechanie kontroli, w celu wczesnego wykrywania usterek, • niewykonywanie lub wykonywanie pobieżne, nieprawidłowe prac konserwacyjnych bądź napraw określonych w instrukcji użytkowania.

Prace konserwacyjne niewymienione w instrukcji użytkowania urządzenia powinny być wykonywane przez autoryzowany serwis.

Zabrania się: • obsługiwania walca bez urządzeń zabezpieczających lub sygnalizacyjnych, • samodzielnego dokonywania zmian konstrukcyjnych maszynie, • naprawiania i konserwowania walca drogowego będącego w ruchu, • odtłuszczania i czyszczenia powierzchni walca benzyną lub innymi rozpuszczalnikami, których pary mogą tworzyć z powietrzem mieszaniny gazów palnych lub wybuchowych.

Reguła 4. Załadunek i rozładunek

Załadunek na środki transportu drogowego lub kolejowego przeprowadza się w sposób zmechanizowany z rampy czołowej, zgodnie z instrukcją załadunku i transportu maszyny. W przypadku załadunku walca na przyczepy niskopodwoziowe przy użyciu wciągarek mechanicznych, zatrudnione przy tej czynności osoby nie mogą znajdować się w pobliżu naciągniętej liny lub osi jej przedłużenia oraz za wciąganą maszyną.

Reguła 5. Warunki terenowe

Eksploatowanie maszyny roboczej może odbywać się jedynie na terenie rozpoznanym pod względem warunków geologicznych i gruntowych. W przypadku walca drogowego warunki terenowe muszą odpowiadać poniższym: • dopuszczalne pochylenie podłużne – max 10°, • maksymalne pochylenie poprzeczne – max 5°, • zdolność pokonywania wzniesień z włączoną/wyłączoną wibracją – 20–30%.

Reguła 6. Praca na nasypach i wałach

Przy zagęszczaniu nasypów za pomocą walców drogowych odległość walca od górnej krawędzi nasypu nie może być mniejsza niż 1,5 m. W czasie wałowania nasypu zabrania się wykonywania jakichkolwiek innych prac.

Uwaga! Należy zachować szczególną ostrożność przy: • wałowaniu podkładu lub nawierzchni drogi, • oczyszczaniu kół walca, • wykonywaniu robót uzupełniających lub • zwilżaniu wodą kół walca. W razie braku urządzeń mechanicznych należy wykonywać prace te ręcznie, stojąc z boku pracującej maszyny.

Reguła 7. Zabezpieczenie maszyny

W czasie przerw w pracy oraz po jej zakończeniu maszyny robocze (walec drogowy) zabezpiecza się przed ich przypadkowym uruchomieniem przez osoby nieupoważnione lub niezatrudnione przy tych pracach. Ponadto maszyny i urządzenia ustawione na terenie pochyłym należy zabezpieczyć przed samoczynną zmianą położenia i uruchomieniem.

Reguła 8. Praca w porze nocnej

Miejsce pracy walca drogowego w porze nocnej należy odpowiednio oświetlić, a sama maszyna powinna być wyposażona w światła ostrzegawcze.

Reguła 9. Osłony

Części maszyn i urządzeń będące w ruchu należy zaopatrzyć w odpowiednie osłony lub inne zabezpieczenia.

Pracodawca, użytkujący maszyny i inne urządzenia techniczne, niepodlegające dozorowi technicznemu, powinien bezwzględnie zapoznać pracowników z: • dokumentacją techniczno-ruchową lub • instrukcją obsługi tych maszyn lub urządzeń przed dopuszczeniem ich do wykonywania robót (§ 41 ust. 2 roz. Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 6 czerwca 2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 101, poz. 937)).

  Karty charakterystyki substancji chemicznych występujących w procesie pracy

Ważnym etapem szkolenia operatora walca drogowego jest zapoznanie pracownika z kilkoma istotnymi punktami karty charakterystyki wykorzystywanych substancji/preparatów niebezpiecznych. Po tym etapie szkolenia pracownik powinien umieć: • identyfikować potencjalne zagrożenia, • udzielić pierwszej pomocy przedlekarskiej, • prawidłowo postąpić w przypadku pożaru, • odpowiednio zachować się w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska ww. substancji/preparatów, • zastosować w odpowiedni sposób środki ochrony indywidualnej.

PRZYKŁAD

Bezpośredni kontakt z asfaltem drogowym: • wdychanie: □ wynieść poszkodowanego na świeże powietrze poza teren wykonywania prac, □ ułożyć pracownika w pozycji leżącej, □ rozluźnić odzież, □ zastosować sztuczne oddychanie, jeśli poszkodowany nie oddycha, □ zastosować zewnętrzny masaż serca i sztuczne oddychanie używając maseczki ratowniczej, jeśli nie stwierdza się czynności serca, □ okryć poszkodowanego zapobiegając wychłodzeniu organizmu, □ zapewnić spokój, □ nie podawać płynów osobie nieprzytomnej i przy zaburzeniach świadomości, □ transport przeprowadzić w pozycji leżącej, bocznej; • po kontakcie ze skórą miejsce oparzenia: □ schłodzić tak szybko, jak to możliwe w celu ograniczenia wpływu ciepła na powstanie jeszcze poważniejszych zmian oparzeniowych, □ chłodzić bieżącą zimną wodą przez przynajmniej 15 minut, □ unikać nadmiernego wychłodzenia ciała, □ nie usuwać asfaltu z obszaru oparzenia (asfalt po schłodzeniu tworzy wodoodporną, jałową powłokę na oparzeniu), □ zanieczyszczone ubranie można zdjąć, pod warunkiem że nie przywarło ono do skóry; • przy kontakcie z oczami: □ przemyć bieżącym i łagodnym strumieniem wody pitnej przez ok. 15 minut, przy odwiniętych powiekach, □ usunąć szkła kontaktowe, □ nie wycierać oczu, □ założyć jałowy, luźny opatrunek, □ oddać poszkodowanego pod opiekę okulisty; • po połknięciu: □ nie prowokować wymiotów (istnieje możliwość przedostania się treści pokarmowej do dróg oddechowych), □ nie podawać nic doustnie, □ zapewnić pomoc medyczną, jeśli nie nastąpi poprawa.

      Zachowanie się na wypadek awarii walca drogowego

Pracownika zapoznajemy z wytycznymi producenta walca drogowego zamieszczonymi w instrukcji użytkowania urządzenia.

PRZYKŁAD

W przypadku, kiedy lampka kontrolna STOP jest aktywna i dodatkowo rozbrzmiewa ciągły sygnał akustyczny, dalsza praca maszyny jest zabroniona. Inne aktywne lampki kontrolne informują o przyczynie awarii. W takim przypadku należy: • zaparkować maszynę poza strefą niebezpieczną, • wyłączyć silnik oraz • niezwłocznie usunąć przyczynę awarii.

PRZYKŁAD

Maszyny niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie powinny być: • wycofane z użytkowania, • wyraźnie oznakowane tablicami informacyjnymi oraz • zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich uruchomienie.

W przypadku wystąpienia awarii walca przyczynę należy odnaleźć w tabeli zakłóceń zamieszczonej w instrukcji obsługi maszyny. Jeżeli awaria nie jest opisana w ww. instrukcji należy skontaktować się z autoryzowanym serwisem.

          Ryzyko zawodowe związane z pracą

Pracownika informujemy o najczęstszych zagrożeniach wypadkowych, np.: • kontakt człowieka z pojazdami będącymi w ruchu (potrącenie, przygniecenie) – źródłem zagrożenia są poruszające się po placu budowy pojazdy, dotyczy to zarówno pojazdów mechanicznych obsługiwanych przez osoby wykonujące prace na placu budowy, jak i samochodów osobowych i ciężarowych obsługiwanych przez uczestników ruchu tych pasów drogi, które nie zostały wyłączone z ruchu – skutkiem zagrożenia mogą być ciężkie uszkodzenia ciała (złamania, zmiażdżenia kończyn, uszkodzenia organów wewnętrznych) lub nawet śmierć poszkodowanego; • pożar – źródłem zagrożenia są masy asfaltowe i paliwo, największe zagrożenie występuje podczas napełniania zbiornika olejem napędowym – skutkiem zagrożenia mogą być poparzenia, zatrucia dymami pożarowymi; • wysoka temperatura powierzchni – źródłem zagrożenia są: gorące elementy silnika (zwłaszcza podczas prac konserwacyjnych), mieszanka asfaltowa, której temperatura dochodzi do 160°C – efektem zagrożenia mogą ciężkie uszkodzenia ciała (poparzenia, zwłaszcza dłoni); • kontakt z elementami pod ciśnieniem wyższym od atmosferycznego – zagrożenie występujące przy pęknięciu przewodów ciśnieniowych lub opon przy walcach wielokołowych ogumionych – konsekwencją mogą być urazy ciała; • przemieszczające się wyroby i materiały – uderzenia, przygniecenia przez ciężki ładunek (walec może przewrócić się na nierównym terenie placu budowy) – skutkiem są ciężkie urazy ciała (zmiażdżenia, złamania), w tym obrażenia śmiertelne; • położenie stanowiska pracy w stosunku do poziomu terenu (upadek z wysokości) – najczęściej powodem są zabrudzone schody wejściowe do kabiny – konsekwencją są urazy ciała (zwłaszcza stłuczenia, złamania i zwichnięcia kończyn) oraz szczególnie niebezpieczne urazy głowy; • poślizgnięcie, upadek na tej samej płaszczyźnie na nierównych i śliskich drogach komunikacyjnych na placu budowy – skutkiem są złamania, zwichnięcia kończyn, stłuczenia ciała i urazy głowy; • kontakt z nieruchomymi elementami (uderzenie o elementy konstrukcyjne walca drogowego) – skutkiem są stłuczenia i skaleczenia ciała, szczególnie kończyn i głowy; • kontakt z ruchomymi elementami maszyny (uderzenie, pochwycenie przez ruchome elementy silnika, pokrywę silnika, klapę serwisową silnika podczas prac konserwacyjnych) – konsekwencją są urazy ciała – szczególnie dłoni.

Pracownik powinien znać także występujące zagrożenia chorobowe: • kontakt z substancjami chemicznymi – podczas wykonywania robót drogowych: □ z asfaltów wydzielają się dymy, które są złożonymi mieszaninami substancji szkodliwych o różnym charakterze chemicznym i różnym stopniu toksyczności, które stanowią zagrożenie dla zdrowia pracowników, głównie ze względu na możliwość występowania wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), □ rozpuszczalniki organiczne i ich łatwopalne i szkodliwe dla zdrowia pary, □ spaliny emitowane przez silniki wysokoprężne – skutkiem mogą być: – reakcje halucynogenne, – bóle i zawroty głowy, – senność, – zatrucia, – podrażnienia układu oddechowego, oczu, skóry oraz alergie, a – w skrajnych przypadkach utrata przytomności – istnieje też ryzyko powstania nowotworów; • hałas – na stanowisku operatora i w bezpośrednim sąsiedztwie maszyny podczas jej pracy może dojść do przekroczenia dopuszczalnego poziomu ciśnienia akustycznego wynoszącego 85 dB, skutkiem może być: □ obniżenie sprawności psychofizycznej, □ szybsze pojawianie się stanu zmęczenia i senności, □ przy dłuższym narażeniu uszczerbek słuchu, a nawet jego utrata; • zmienny mikroklimat (praca na otwartej przestrzeni, a warunkach atmosferycznych uzależnionych od pory roku) – skutkiem są choroby układu oddechowego, w tym najczęściej przeziębienia, zapalenia oskrzeli, płuc, zatok; • wibracje – źródłem zagrożenia jest obsługiwane urządzenie, drgania są przenoszone na całe ciało, przy zgodnym z przeznaczeniem zastosowaniu maszyny ważone wartości skuteczne przyśpieszenia drgań przenoszonych