Wyrok Sądu Rejonowego w sprawie o zapłatę

I C 1234/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 20 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Warszawie, dnia 20 marca 2024 r. Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Anna Kowalska

Ławnicy: Jan Nowak, Maria Wiśniewska

Protokolant: Piotr Zieliński

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

przy udziale

sprawy z powództwa Katarzyny Malinowskiej

przeciwko Tomaszowi Kwiatkowskiemu prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Kwiaciarnia "Róża"

w Warszawie

o ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, wynagrodzenie za pracę za okres od 1 do 15 stycznia 2024 r.,

odsetki z tytułu nieterminowego wypłacenia wynagrodzenia za pracę i ekwiwalentu za urlop

wypoczynkowy.

I. zasądza od pozwanego Tomasza Kwiatkowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą

Kwiaciarnia "Róża" w Warszawie na rzecz powódki Katarzyny Malinowskiej odsetki

ustawowe od kwoty 1500 (słownie: tysiąc pięćset) złotych za okres od 1 lutego 2024 r.

do 15 marca 2024 r.,

II. umarza postępowanie w zakresie żądania wynagrodzenia za pracę za okres od 1 do 15 stycznia 2024 r. i

ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy,

III. nie obciąża pozwanego obowiązkiem zwrotu powódce kosztów zastępstwa prawnego,

IV. wyrokowi w punkcie I-szym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

/-/ Anna Kowalska /-/ Jan Nowak /-/ Maria Wiśniewska

I C 1234/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 1 lutego 2024 r. powódka Katarzyna Malinowska wnosiła o zasądzenie od

pozwanego Tomasza Kwiatkowskiego, prowadzącego w Warszawie działalność gospodarczą pod

nazwą Kwiaciarnia "Róża", kwoty 2500 zł tytułem wynagrodzenia za okres od 1 do 15 stycznia 2024 r. wraz z

odsetkami ustawowymi od dnia 1 lutego 2024 r. do dnia zapłaty włącznie wraz z kosztami

zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu podała, iż od 1 lipca 2023 r.

była zatrudniona u pozwanego na podstawie stosunku pracy w charakterze florystki. W dniu 15 stycznia 2024 r., dokonując zakupów w sklepie pozwanego podczas

przebywania na urlopie wypoczynkowym, otrzymała pisemne oświadczenie pozwanego o

wypowiedzeniu umowy o pracę (pozew k. 5).

W odpowiedzi na pozew z dnia 15 lutego 2024 r. pełnomocnik procesowy pozwanego

Adam Mickiewicz wnosił o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz

pozwanego kosztów procesu, wywodząc w uzasadnieniu, że pozwany był zobowiązany

wyłącznie do zapłaty kwoty 2200 zł, wynikającej z uwzględnienia potrącenia od kwoty

wynagrodzenia brutto 2500 zł składek ubezpieczenia społecznego oraz zaliczki na podatek

dochodowy. Strona pozwana wskazywała dalej, iż do wypowiedzenia doszło faktycznie 10 stycznia 2024 r.

i sama powódka po otrzymaniu wypowiedzenia złożyła wniosek o urlop

wypoczynkowy. Z dniem 31 stycznia 2024 r., tj. z upływem okresu wypowiedzenia umowy o

pracę, pozwany wpłacił za pośrednictwem poczty na rachunek bankowy powódki kwotę

2200 zł, na którą składało się wynagrodzenie za okres od 1 do 15 stycznia 2024 r. w wysokości netto 1800 zł, a

także ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w kwocie 400 zł, na

dowód, czego pozwany dołączył dowód w postaci potwierdzenia wpłaty ze stemplem urzędu

pocztowego (odpowiedź na pozew k.10, potwierdzenie wpłaty k. 11).

Na rozprawie w dniu 1 marca 2024 r. pełnomocnik procesowy powódki zmodyfikował i

rozszerzył powództwo w ten sposób, że cofnął je w zakresie roszczenia o wynagrodzenie za

pracę za okres od 1 do 15 stycznia 2024 r. i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, z uwagi na zapłatę żądanej kwoty

w toku procesu, wnosząc jednocześnie o zasądzenie kwoty 150 zł tytułem odsetek

ustawowych za opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia oraz ekwiwalentu za niewykorzystany

urlop wypoczynkowy w okresie od 1 lutego 2024 r. do 15 marca 2024 r.. Nadto strona powodowa

podtrzymała wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (protokół

rozprawy k. 15).

Na tej samej rozprawie pełnomocnik procesowy pozwanego wyraził zgodę na cofnięcie

powództwa, w pozostałym zakresie wnosząc o jego oddalenie i zasądzenie kosztów

zastępstwa procesowego. Uznał roszczenie w kwocie 100 zł, jednocześnie zakwestionował

dokument elektroniczny złożony na rozprawie przez pełnomocnika powódki i wnosił o

zwrócenie się do banku prowadzącego rachunek o przedstawienie informacji o dacie wpływu

środków. Pełnomocnik pozwanego poparł powyższy wniosek dowodowy. Na rozprawie w

dniu 15 marca 2024 r. pełnomocnik pozwanego zmienił swoje stanowisko wnosząc o

oddalenie powództwa w całości kwestionując kwotę 150 złotych jako należną tytułem

odsetek ustawowych za opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia za pracę i ekwiwalentu za

urlop za okres od 1 do 15 stycznia 2024 r. (protokół rozprawy k.20, 21).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od 1 lipca 2023 r. od 1 lipca 2023 r. do dnia 31 stycznia 2024 r. powódka Katarzyna Malinowska była

zatrudniona przez pozwanego Tomasza Kwiatkowskiego na stanowisku pracy florystki: w

okresie od 1 lipca 2023 r. do 31 lipca 2023 r. na podstawie umowy o pracę zawartej na

okres próbny, następnie od 1 sierpnia 2023 r. do 31 października 2023 r. i od 1 listopada 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. na podstawie umów o pracę na czas określony oraz od dnia 1 stycznia 2024 r.

na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Według treści umowy o pracę na czas nieokreślony, powódka otrzymywała

wynagrodzenie miesięczne w stałej wysokości 3000 zł brutto (umowy o pracę powódki (k. 25

część A akt osobowych powódki).

W dniu 15 stycznia 2024 r. pozwany złożył powódce na piśmie oświadczenie o

wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z zachowaniem terminu

wypowiedzenia (oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z powódką - k. 30 część C akt

osobowych powódki).

W okresie zatrudnienia powódka wykorzystała urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni,

należny za rok 2023, natomiast za niewykorzystany urlop za rok 2024 powódce należał się

ekwiwalent pieniężny proporcjonalnie do okresu przepracowanego, tj. za 5 dni roboczych

(kopia świadectwa pracy k. 35 część C akt osobowych powódki).

W dniu 31 stycznia 2024 r. pozwany złożył w Urzędzie Pocztowym Warszawa polecenie

zapłaty na rachunek bankowy powódki kwoty 2200 zł tytułem wynagrodzenia za okres od 1 do 15 stycznia 2024 r.

oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy za rok 2024 (okoliczność

niesporna, kopia polecenia wpłaty k. 40).

Powódka otrzymała wyżej wymienioną kwotę w dniu 3 lutego 2024 r. (potwierdzenie

wygenerowane przez system elektroniczny mBank - k. 45 ustalenia w oparciu

o inne ustalone fakty art. 230 k.p.c.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych, przeprowadzonych

dowodów z dokumentów bądź ich kopii, mając na uwadze fakt, iż ich zgodność z

rzeczywistym stanem rzeczy nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Przedstawione

dowody są ze sobą spójne, a wyniki poczynionych na ich podstawie ustaleń korelują ze sobą.

Oceniając dowody świadczące o dacie wypowiedzenia umowy o pracę Sąd przyjął, że data

wskazana w oświadczeniu pozwanego pracodawcy jest prawdziwa, mając przy tym na

względzie fakt, iż okoliczność, czy wypowiedzenie miało miejsce 15 stycznia 2024 r., czy też 10 stycznia 2024 r.,

nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia, skoro nie jest w niniejszej sprawie

sporne między stronami, że wypowiedzenie zostało dokonane z zachowaniem terminu

ustawowego, który w każdym bądź razie i tak upłynąłby dnia 31 stycznia 2024 r.. Nie była to,

zatem okoliczność, której przesądzenie miałoby istotne znaczenie dla sprawy.

W kwestii oceny dowodu zaoferowanego na okoliczność daty faktycznego wpływu

kwoty 2200 zł na rachunek powódki należy uznać, że jego wiarygodność i moc dowodowa

jest wystarczająca do ustalenia na tej podstawie faktu istotnego dla rozstrzygnięcia. Zgodnie z

art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na

podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Jest oczywiste, że probierzem

tej oceny, mimo braku wyraźnej wzmianki w przepisie ustawy, są zasady logicznego

wnioskowania oraz doświadczenia życiowego. W ocenie Sądu powszechność posługiwania

się elektronicznymi środkami komunikowania - w tym zwłaszcza internetem - przy

korzystaniu usług bankowych jest obecnie rzeczą powszechną. Wydruk z elektronicznego

systemu komunikacji z klientami banku nie jest wprawdzie "dokumentem" w rozumieniu art.

245 k.p.c. i nie oznacza, że bank złożył jakiekolwiek oświadczenie wiedzy. Nie oznacza to

jednak, że jest on całkowicie pozbawiony mocy dowodowej, jeżeli ocena, przy uwzględnieniu

wiedzy, jaką dysponuje każdy przeciętny użytkownik komputera, wskazuje na to, że to

potwierdzenie posiada wszelkie cechy, jakie zwykle wytwarza komputerowy system

bankowy. Należy przy tym podkreślić, iż zakwestionowanie przez pozwanego tego dowodu

nie zostało poparte jakimkolwiek argumentem wskazującym na przyczyny zgłaszanego

zastrzeżenia.

Powyższe ustalenie można było również dopuścić na podstawie domniemania

faktycznego, o którym mowa w art. 231 k.p.c. Nie jest sporne, że pozwany w dniu 31 stycznia 2024 r.

udał się do Urzędu Pocztowego w Warszawie, gdzie opłacił kwotę 2200 zł. Jest

zaś rzeczą powszechnie wiadomą i nie wymaga dowodu, że dzień 31 stycznia 2024 r. przypadał

w środę. W świetle zasad doświadczenia życiowego jest rzeczą pewną, że nawet przelew

dokonany bezpośrednio (z banku do banku) mógłby dotrzeć na rachunek beneficjenta dopiero

1 lutego 2024 r., tj. w czwartek. Jest tym bardziej pewne, że w tym

samym dniu, tj. 31 stycznia 2024 r., ani nawet 1 lutego 2024 r., powódka nie mogła otrzymać

należności zapłaconej za pośrednictwem Poczty Polskiej. Wpłata musiała najpierw zostać

zaksięgowana przez Pocztę Polską, a dopiero później z rachunku Poczty Polskiej mogła zostać przelana na

rachunek powódki jako wierzyciela. Skoro, więc 1 lutego 2024 r. i 2 lutego 2024 r. były dniami roboczymi,

przy czym 31 stycznia 2024 r. przypadał w środę, logiczny ciąg rozumowania prowadzi do konkluzji,

że data księgowania środków przez bank na rachunku powódki - a więc też ich przekazania

powódce do dyspozycji zgodnie z umową rachunku bankowego - przypadała na 3 lutego 2024 r.. Przeprowadzenie, zatem dowodu na okoliczność "rzeczywistej daty wpływu"

pieniędzy było faktycznie zbędne.

Uzupełniająco trzeba jeszcze podnieść, że pełnomocnik pozwanego ograniczył się

wyłącznie do gołosłownego kwestionowania zaoferowanego przez stronę powodową

wydruku. W ocenie Sądu nie mogło to stanowić skutecznej linii obrony.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W sprawie miał zastosowanie art. 167(1) § 1 k.p. w zw. z art. 171 i 172 k.p. oraz art. 481

k.p. Zgodnie z art. 167(1) k.p., w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest

obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli

mu urlopu. W takim przypadku wymiar udzielonego urlopu, z wyłączeniem urlopu zaległego,

nie może przekraczać wymiaru wynikającego z przepisów art. 155 k.p. - a więc obliczonego

z uwzględnieniem zasady proporcjonalności roszczenia o urlop do okresu przypadającego od

początku roku, za który urlop się należy, do rozwiązania stosunku pracy u danego

pracodawcy. Jak wskazano wyżej, za rok 2024 proporcjonalnie należało się powódce u

pozwanego (po zaokrągleniu w górę) 5 dni płatnego urlopu wypoczynkowego. Urlopu w

tym wymiarze powódka nie zdążyła wykorzystać w okresie wypowiedzenia, albowiem

wykorzystywała urlop zaległy, w związku, z czym powstało po jej stronie roszczenie o

wypłatę ekwiwalentu, o którym mowa w art. 171 § 1 k.p.

Roszczenie o wynagrodzenie było uzasadnione na podstawie art. 172 k.p., gdzie w zdaniu

pierwszym stanowi się, iż za czas urlopu przysługuje pracownikowi wynagrodzenie, jakie by

otrzymywał, gdyby w tym czasie pracował. Powódka otrzymywała wynagrodzenie wyrażone

stałą kwotą 3000 zł brutto miesięcznie i takie też wynagrodzenie należało się jej za okres od 1 do 15 stycznia 2024 r.

wspomnianego urlopu.

Zarówno wysokość ekwiwalentu, jak i wynagrodzenia za urlop nie były przedmiotem

sporu, który obejmował, w wyniku modyfikacji powództwa przez stronę powodową, jedynie

kwestię odsetek za zwłokę.

Przepisy kodeksu pracy nie określają, kiedy pracodawca, jako dłużnik pracownika z

tytułu wynagrodzenia, popada w zwłokę ze spełnieniem świadczenia. Zgodnie z art. 300 k.p.

należy, zatem odpowiednio stosować przepisy kodeksu cywilnego, o ile nie są one sprzeczne

z zasadami prawa pracy. Jak zatem wynika z art. 455 zdanie pierwsze k.c., dłużnik dopuszcza

się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie

spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Zgodnie zaś z art. 481 § 1

k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może

żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby

opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności.

Dla rozstrzygnięcia o zasadzie powództwa należało, zatem jedynie rozstrzygnąć, w jakim

terminie wierzytelności powódki o wypłatę przez pozwanego wynagrodzenia urlopowego za

okres od 1 do 15 stycznia 2024 r. oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy stały się wymagalne.

Gdy chodzi o wynagrodzenie za pracę, termin jego wypłaty a więc także termin

wymagalności roszczenia o zapłatę, określać należy zgodnie z art. 85 i 86 k.p. Pracodawca

jest obowiązany wypłacać wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w

regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy (art. 85 § 1 k.p.). Wypłata powinna

następować, co najmniej raz w miesiącu, w stałym i z góry ustalonym terminie (art. 86 § 1

k.p.). Wynagrodzenie płatne raz w miesiącu wypłaca się pracownikowi z dołu, niezwłocznie

po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni

następnego miesiąca kalendarzowego (art. 86 § 2 k.p.). Ostatnio cytowanego przepisu w

doktrynie prawa pracy nie uznaje się jednak za nieograniczone dozwolenie pracodawcy na

wypłatę po zakończeniu miesiąca kalendarzowego podkreśla się bowiem, że przesunięcie

terminu wypłaty na jeden z 10 dni następujących po zakończeniu miesiąca może być

stosowane tylko wówczas, gdy wysokość wynagrodzenia jest zależna od wydajności (w

systemie akordowym lub prowizyjnym). Jeżeli natomiast wysokość wynagrodzenia jest stała,

to terminem wypłaty oraz terminem wymagalności roszczenia o wypłatę wynagrodzenia za

pracę jest ostatni dzień miesiąca kalendarzowego (tak zwłaszcza Andrzej Marciniak (w:) Krzysztof

Wujek i in., Kodeks Pracy. Komentarz, Warszawa 2022, s. 512).

Natomiast termin wymagalności roszczenia o ekwiwalent za niewykorzystany urlop

wypoczynkowy wynika wprost z brzmienia art. 171 § 1 k.p., z którego płynie wniosek, że

roszczenie to powstaje w dacie rozwiązania stosunku pracy. Od tej, bowiem chwili ustaje

stosunek pracy i pracownik nie może już w stosunku do byłego pracodawcy zrealizować

prawa do urlopu "w naturze". Roszczenie o urlop przekształca się, zatem z mocy prawa w

roszczenie o świadczenie pieniężne (por. m.in. wyrok SN z dnia 18 stycznia 2007 r., I PK 177/06,

OSNP 2008 nr 1-2, poz. 12; postanowienie SN z dnia 14 czerwca 2007 r., II PK 29/07,

OSNP 2008 nr 17-18, poz. 248).

Tym samym należało dojść do wniosku, że obie należności główne, o których zasądzenie

powódka pierwotnie występowała, stały się wymagalne tego samego dnia, tj. 31 stycznia 2024 r.. Z tym też dniem pozwany miał obowiązek świadczenia te spełnić.

Pozwany, co prawda właśnie w tym dniu złożył na poczcie polecenie wpłaty na rachunek

powódki kwoty odpowiadającej sumie wynagrodzenia i ekwiwalentu, jednakże działania tego

nie sposób poczytać mu już za wykonanie zobowiązania. Jak bowiem wielokrotnie wyjaśniał

SN (m.in. w uchwałach: z dnia 18 grudnia 1997 r., III CZP 63/97, OSNC 1998 nr

7-8, poz. 119; z dnia 20 listopada 2001 r., III CZP 60/01, OSNC 2002 nr 9, poz. 108), termin

spełnienia świadczenia pieniężnego trzeba wywodzić z art. 454 k.c. oraz art. 455 k.c. Z

powyższych przepisów wynika, że dług pieniężny, jako dług o charakterze oddawczym,

umarza się przez zapłatę, która powinna nastąpić w miejscu zamieszkania lub w siedzibie

wierzyciela. W przypadku rozliczeń bezgotówkowych oznacza to, że w braku odmiennych

uzgodnień między stronami, zapłata następuje dopiero wtedy, gdy uznany zostaje rachunek

bankowy wierzyciela, nie zaś wtedy, gdy wierzyciel wydaje bankowi prowadzącemu jego

rachunek zlecenie jego obciążenia czy też powierza pieniądze przeznaczone dla wierzyciela

innemu niż bank pośrednikowi.

Wobec powyższego należało uznać roszczenie powódki za uzasadnione, albowiem, jak

ustalono wyżej, na rachunek powódki dłużna kwota pieniężna nie wpłynęła w dniu 31 stycznia 2024 r.,

lecz dopiero w dniu 3 lutego 2024 r.. Pozwany dopuścił się, więc zwłoki. Kwestia ta

została przez Sąd dostatecznie wyjaśniona. Powództwo, zatem ma usprawiedliwione

podstawy, co do zasady.

Mając na względzie powyższe, Sąd Rejonowy na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z

art. 300 k.p. orzekł, jak w pkt I sentencji wyroku.

W zakresie rozstrzygnięcia w pkt II powództwo podlegało umorzeniu na podstawie art.

355 § 1 w zw. z art. 203 § 1 k.p.c., albowiem powódka zmodyfikowała powództwo cofając je

co do kwoty zapłaconej przez pozwanego w toku procesu, na co pozwany wyraził zgodę, zaś

w ocenie Sądu powyższa czynność procesowa nie była sprzeczna z prawem lub zasadami

współżycia społecznego ani nie zmierzała do obejścia prawa. Rozstrzyganie w tym zakresie

sprawy, co do istoty było, zgodnie z zasadą dyspozycyjności procesu cywilnego,

niedopuszczalne.

Orzeczenie w pkt III Sąd oparł na podstawie art. 102 k.p.c. uznając, iż co prawda

pozwany zbyt późno uiścił na rachunek powódki żądaną kwotę, jednakże opóźnienie to było

w sumie nieznaczne. Wartość przedmiotu sporu w sprawie niniejszej wyraża się kwotą około

150 złoty. Zdaniem Sądu nie bez znaczenia pozostają okoliczności sprawy, zwłaszcza zaś fakt,

że świadczenie zostało spełnione dobrowolnie przed wytoczeniem powództwa, zaś powódka

wniosła pozew już 2 dni po upływie terminu wymagalności. Doszło, zatem do

uruchomienia czynności wymiaru sprawiedliwości w sprawie błahej, w której rzeczywiste

zagrożenie dla interesu powódki było właściwie znikome i przy pewnej dozie dobrej woli

mogło być zażegnane na drodze pozasądowej. W tym stanie rzeczy, kierując się względami

słuszności Sąd uznał, iż zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek pozwalający na

wyjątkowe niezastosowanie zasady odpowiedzialności strony przegrywającej za wynik

procesu (art. 98 k.p.c.) i odstąpił od obciążania pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów.

Rygor natychmiastowej wykonalności Sąd nadał wyrokowi w pkt IV kierując się

dyspozycją art. 333 § 1 k.p.c.

/-/ Anna Kowalska