Wyrok Sądu Rejonowego w Warszawie Wydział Pracy

VI P 757/18

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 25 października 2023 r.

Sąd Rejonowy w Warszawie Wydział VI Pracy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Kowalska Ławnicy: Jan Nowak, Maria Wiśniewska Protokolant: Piotr Zieliński

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2023 r. w Warszawie sprawy z powództwa Jana Brzęczyszczykiewicza przeciwko "Cyberdyne Systems" Sp. z o.o. w Warszawie o zadośćuczynienie

(1) Zasądza od pozwanej "Cyberdyne Systems" Sp. z o.o. w Warszawie na rzecz powoda Jana Brzęczyszczykiewicza kwotę 15 000 zł (piętnaście tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek rozstroju zdrowia wywołanego mobbingiem;

(2) Oddala dalej idące powództwo;

(3) Wyrokowi w pkt. (1) nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 15 000 zł;

(4) Nakazuje ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Warszawie kwotę 500 zł (pięćset złotych) - tytułem zwrotu wydatków postępowania poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa - Sąd Rejonowy w Warszawie;

(5) Nie obciąża powoda kosztami procesu (kosztami zastępstwa procesowego pozwanej);

(6) Oddala wniosek pełnomocnika powoda o zwrot kosztów zastępstwa procesowego - nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu;

/-/ Anna Kowalska /-/ Jan Nowak /-/ Maria Wiśniewska

UZASADNIENIE

Dnia 10 stycznia 2023 r. Jan Brzęczyszczykiewicz (powód) wystąpił przeciwko "Cyberdyne Systems" Sp. z o.o. w Warszawie (pozwanej) z pozwem o zapłatę kwoty 20 000 zł tytułem zadośćuczynienia za poniżanie, wyszydzanie, lżenie, zastraszanie i ośmieszanie przez jego przełożonych tj. Adama Małyszowskiego i Roberta Lewandowskiego, w obecności innych pracowników. Powód wskazał, jako podstawę prawną zgłaszanego roszczenia art. 943 § 3 k.p.

W odpowiedzi na pozew z dnia 20 lutego 2023 r., pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód był zatrudniony u pozwanej od dnia 1 lipca 2020 r., w tym od dnia 1 stycznia 2022 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, jako programista, za wynagrodzeniem wynoszącym ostatnio 6 000 zł brutto.

Na skutek pisma powoda z dnia 30 grudnia 2022 r. strony rozwiązały umowę o pracę za porozumieniem.

Do podstawowych obowiązków pracowniczych powoda należał m. in.: (a) tworzenie oprogramowania, (b) testowanie oprogramowania, (c) analiza wymagań, (d) dokumentacja techniczna, (e) udział w spotkaniach projektowych.

dowód: umowy o pracę, zakres obowiązków, pismo powoda z dnia 30 grudnia 2022 r., świadectwo pracy - akta osobowe powoda, przy aktach sprawy

W listopadzie 2021 r., z powodu spadku zamówień u pozwanej przeprowadzono reorganizację, skutkiem czego ze znaczną częścią załogi rozwiązano stosunki pracy i przyjęto nowych pracowników. Powód był jednym z nielicznych pracowników, którzy zachowali pracę.

dowód: zeznania świadków: Katarzyna Kowalska - k. 25 i Tomasz Nowak - k. 30

W grudniu 2021 r. Adam Małyszowski rozpoczął pracę w Warszawie, na stanowisku Kierownika Zespołu. W styczniu 2022 r. Robert Lewandowski rozpoczął pracę w Warszawie, na stanowisku Dyrektora Działu IT.

Bezpośrednim przełożonym programistów, w tym powoda był Adam Małyszowski, natomiast przełożonym wyższego stopnia był Robert Lewandowski, któremu podlegały działy IT w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu.

W dziale IT w Warszawie powszechne było używanie wśród pracowników żargonu informatycznego. Także powód używał żargonu informatycznego.

Po kilku tygodniach od chwili zatrudnienia Adam Małyszowski zaczął wyśmiewać powoda, z powodu jego imienia. Adam Małyszowski wyszydzał powoda również z powodu jego fryzury. Wyszydzanie przejawiało się w takich na przykład wypowiedziach "Brzęczu, znowu się spóźniłeś?".

Od marca 2022 r. nasiliło się niewłaściwe traktowanie powoda przez Adama Małyszowskiego i Roberta Lewandowskiego, przejawiające się w poniżaniu, wyszydzaniu, lżeniu, zastraszaniu i ośmieszaniu. Prześladowanie osiągnęło apogeum w maju 2022 r.

Przełożeni zwracali się do powoda używając określeń "nieudacznik", "debil", "głupiec", które tak właśnie przez powoda były odbierane, na przykład: "Brzęczu, ty to jesteś nieudacznik", "Debilu, czemu tego nie zrobiłeś?", "Głupcze, znowu się mylisz". Przełożeni tylko wyjątkowo zwracali się do powoda po imieniu ("Jan"), a standardowo per "Brzęczu", czego powód "nie znosił". Prześladowcy naśmiewali się także ze ubrania powoda.

Wskazane wyżej określenia kierowane były do powoda w obecności innych pracowników, co było szczególnie dotkliwe dla powoda. Ponadto Adam Małyszowski w obecności innych pracowników naśmiewał się z jego wyglądu.

Adam Małyszowski i Robert Lewandowski nie zachowywali się w ten sposób w stosunku do innych pracowników.

Pozwana miała zastrzeżenia do pracy swoich pracowników. Jednakże powodowi zarzucano, iż nie wykonuje swoich obowiązków (np. nie pisze dokumentacji, czy też nie testuje kodu), w sytuacjach, gdy czynności te w konkretnych sytuacjach zostały wykonane przez innych pracowników np. kolegów powoda. Nadto, przełożeni powoda grozili mu zwolnieniem z pracy.

W dniu 15 maja 2022 r. miało miejsce takie wydarzenie, że Adam Małyszowski i Robert Lewandowski wyzywali powoda za to, że nie ukończył zadania na czas. Tymczasem zadanie to było poza zakresem obowiązków powoda. Kiedy Adam Małyszowski obrażał powoda, ten wyszedł z sali, wcześniej informując o złym samopoczuciu, po czym udał się do lekarza.

dowód: zeznania świadków: Katarzyna Kowalska - k. 35, Tomasz Nowak - k. 40, zeznania powoda - k. 45, nagranie z monitoringu

Ciągły stres w miejscu pracy spowodowała, że w dniu 15 maja 2022 r. powód rozpoczął konsultacje lekarskie, w wyniku których stwierdzono, że pacjent skarży się na bóle głowy i bezsenność w wyniku ciągłego stresu w środowisku pracy, gdyż czuje się poniżany i zastraszany. Z tej przyczyny u powoda wystąpiła nerwica, depresja, zaburzenia lękowe. Jako środki lecznicze wskazano psychoterapię i leki uspokajające.

Koleje wizyty powoda u psychiatry odbyły się w dniach 20 maja 2022 r., 30 maja 2022 r., 10 czerwca 2022 r. Psychiatra stwierdził wówczas, iż powód w dalszym ciągu cierpi na nerwicę i depresję. Ponadto czuje się poniżany i zastraszany, ma problemy z koncentracją, które dodatkowo wpływają na pogorszenie jego stanu zdrowia. W dalszym ciągu utrzymują się bóle głowy, bezsenność, zaburzenia lękowe.

dowód: karty wizyt ambulatoryjnych w Lux Med "Centrum Medyczne" Sp. z o.o. w Warszawie z dnia 15 maja 2022 r., 20 maja 2022 r., 30 maja 2022 r., 10 czerwca 2022 r. - przy aktach sprawy

Z kolei w wydanym w dniu 20 czerwca 2022 r., zaświadczeniu o stanie zdrowia powoda stwierdzono, iż powód choruje na nerwicę oraz depresję z zaburzeniami lękowymi, co spowodowane było długotrwałym stresem w środowisku pracy.

dowód: zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia 20 czerwca 2022 r., wydane przez lekarza z Lux Med w Warszawie - przy aktach sprawy

W okresie od dnia 15 maja 2022 r. do dnia 30 czerwca 2022 r. powód przebywał na zwolnieniu lekarskim, albowiem stan zdrowia uniemożliwiał mu świadczenie pracy. Wówczas leczył się psychiatrycznie.

dowód: zeznania powoda - k. 50, dokumentacja medyczna

Najpóźniej około dnia 30 lipca 2022 r. ustąpił rozstrój zdrowia powoda spowodowany poddaniem mobbingowi.

Aktualnie powód jest zdrowy, stosownie do opinii biegłego.

dowód: opinia biegłego psychiatry - k. 60 i k. 65

W 2022 r. powód miał duże wydatki na leczenie spowodowane między innymi psychoterapią oraz lekami, a same wydatki na leki wynosiły miesięcznie prawie 500 zł. W tej sytuacji w lipcu 2022 r., pozwana wypłaciła powodowi kwotę 2 000 zł tytułem zapomogi. Matka powoda pracowała w latach 1980-2000.

Według stanu ujawnionego w wyciągu bankowym z dnia 1 sierpnia 2022 r., powód miał w całości wykorzystany limit kredytowy w PKO BP w wysokości 10 000 zł.

dowód: pismo powoda z dnia 5 lipca 2022 r., wyciąg z rachunku bankowego z dnia 1 sierpnia 2022 r. - k. 70, zeznania powoda - k. 75, historia rachunku

Powód pożyczał od współpracowników drobne kwoty, rzędu 200 zł; nie spłacił tych pożyczek.

Pismem z dnia 10 sierpnia 2022 r., Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Warszawie, w sprawie KM 1234/22, z wniosku wierzyciela - Getin Bank w Warszawie, dokonał zajęcia wynagrodzenia powoda za pracę, a w dniu 15 sierpnia 2022 r., dokonano potrącenia zaległości ze stosunku pracy.

dowód: pisma komornicze z dnia 10 sierpnia 2022 r. oraz z dnia 15 sierpnia 2022 r.

Powód rozmawiał z Marcinem Kamińskim, zatrudnionym u pozwanej do grudnia 2022 r., informując o problemach z Adamem Małyszowskim i Robertem Lewandowskim, jednakże nie doszło do spotkania i rozwiązania problemu. Także wcześniej do Marcina Kamińskiego docierały informacje na ten temat od innych programistów zatrudnionych u pozwanej. Marcin Kamiński zwracał się z prośbą o wyjaśnienie sytuacji do przełożonego Adama Małyszowskiego - Roberta Lewandowskiego, który jednak zbagatelizował sprawę. Na jednym z zebrań zgłaszano, iż współpracownicy zwracają się do powoda słowem "Brzęczu".

Powód nie zgłaszał się na tzw. "telefon zaufania", gdzie pracownicy pozwanej od stycznia 2022 r. mogą uzyskać pomoc w przypadku zaistnienia problemów w pracy, jednakże nic o tym nie wiedział.

Dopiero po wniesieniu pozwu pozwana przeprowadziła "kontrolę wewnętrzną", które miało sprawdzić zasadność zarzutów podniesionych w pozwie przeciwko przełożonym powoda. Do działu IT, w którym był zatrudniony powód, przyjechał wówczas Dyrektor ds. Personalnych.

dowód: zeznania świadków: Marcin Kamiński - k. 80, Katarzyna Kowalska - k. 85, Tomasz Nowak - k. 90, zeznania powoda - k. 95, nagrania z zebrań

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: - zeznań świadków: - Marcin Kamiński - k. 80, - Katarzyna Kowalska - k. 85, - Tomasz Nowak - k. 90, - Anna Wiśniewska - k. 95, - Piotr Zieliński - k. 100, - Jan Kowalski - k. 105, - zeznań powoda - k. 110, k. 115, - opinii biegłego psychiatry - k. 120 i k. 125, - dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym: - akt osobowych powoda, - kart wizyt ambulatoryjnych w Lux Med "Centrum Medyczne" Sp. z o.o. w Warszawie z dnia 15 maja 2022 r., 20 maja 2022 r., 30 maja 2022 r., 10 czerwca 2022 - przy aktach sprawy, - zaświadczenia o stanie zdrowia powoda z dnia 20 czerwca 2022 r., wydanego przez lekarza z Lux Med w Warszawie - przy aktach sprawy, - zaświadczeń (zwolnień) lekarskich - przy aktach sprawy, - pisma powoda z dnia 5 lipca 2022 r., wyciągu z rachunku bankowego z dnia 1 sierpnia 2022 r. - k. 130, - pism komorniczych z dnia 10 sierpnia 2022 r. oraz z dnia 15 sierpnia 2022 r. - k. 135, k. 140

Zeznaniom świadków Marcina Kamińskiego, Katarzyny Kowalskiej i powoda Sąd dał wiarę w całości, albowiem były one logiczne, spójne i szczere, a nadto wzajemnie się uzupełniały.

Sąd nie dał wiary zeznaniom Adama Małyszowskiego i Roberta Lewandowskiego w zakresie braku niewłaściwego traktowania powoda, a także co do rzekomego braku profesjonalizmu ze strony powoda. Należy podkreślić, że po redukcji zatrudnienia przeprowadzonych w listopadzie 2021 r. powód zachował pracę właśnie dlatego, że przełożeni dobrze oceniali jego pracę.

Zeznania świadków Anny Wiśniewskiej i Piotra Zielińskiego były wiarygodne, choć dotyczyły jedynie okresu po maj 2022 r. - wzmiankowani nie byli świadkami mobbingu.

Sąd w całości podzielił opinię biegłego psychiatry. Opinia została sporządzona w sposób rzetelny i profesjonalny przez doświadczonego psychiatrę. Jej treść została szczegółowo uzasadniona przez biegłego w trakcie badania psychiatrycznego i wywiadu z powodem. Wnioski zawarte w opinii były logiczne, przekonujące, jasne i zrozumiałe. Zatem nie znaleziono podstaw by kwestionować rzetelności i profesjonalizmu opinii w zakresie istnienia u powoda rozstroju zdrowia w postaci nerwicy, depresji i zaburzeń lękowych w okresie od dnia 15 maja 2022 do dnia 30 lipca 2022 r. Biegły zaznaczył, iż w przypadku ustalenia przez Sąd, iż miał miejsce mobbing, to mógł to być czynnik sprawczy rozstroju zdrowia powoda. Nadto objawy psychosomatyczne, których doznał powód, w ocenie biegłego ustąpiły niezależnie od farmakoterapii.

Dokumentom zgromadzonym w aktach sprawy Sąd dał wiarę w całości, albowiem ich autentyczność i wiarygodność nie były kwestionowane przez strony, a Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Obowiązujące prawo

Ustawą nowelizacyjną z dnia 16 maja 2003 r. (Dz.U. Nr 121, poz. 1143), obowiązującą od dnia 1 stycznia 2004 r. wprowadzono do kodeksu pracy art. 943.

Art. 943. § 1. Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi. § 2. Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. § 3. Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. § 4. Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów. § 5. Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie z podaniem przyczyny, o której mowa w § 2, uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Co do § 1. Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi. Pracodawca może wypełniać wskazany obowiązek poprzez szkolenia pracowników lub wprowadzenie procedur antymobbingowych i monitorowanie ich przestrzegania. Może być w tym wspierany przez związki zawodowe lub przedstawicieli pracowników (Kodeks pracy. Komentarz, red. Krzysztof Walczak, Warszawa 2023 r., s. 1234).

Regulacja powyższa zapewnia pracownikowi ochronę prawną ze strony pracodawcy będącego osobą fizyczną, osobą prawną jednostką organizacyjną będącą pracodawcą, przełożonych lub innych pracowników, a także osób wykonujących na rzecz pracodawcy pracę na innej podstawie niż stosunek pracy (Lech Kaczyński w: Kodeks pracy. Komentarz, red. Monika Gładoch, Wydawnictwo C.H.Beck 2023 r.).

Co do § 2. Cechą mobbingu jest zatem uporczywe oddziaływanie na pracownika, która wyłącza poza zakres tego zjawiska incydentalne zachowania. Dla uznania danego przypadku za mobbing niezbędne jest stwierdzenie, że pracownik był poddany długotrwałemu nękaniu przez co najmniej kilka miesięcy. Ocena długotrwałości oddziaływania na pracownika ma charakter obiektywny i musi być odnoszona do konkretnego przypadku. Wymaga ona rozważenia czy okres nękania był na tyle długi, że mógł spowodować u pracownika skutki wymienione w § 2 cytowanego przepisu (Kodeks pracy. Komentarz, red. Andrzej Marciniak, Wydawnictwo Wolters Kluwer 2023 r.). Ocena skutków, jakie wywołać może mobbing również należy do znamion mobbingu. Skutkiem mobbingu może być zaniżona ocena przydatności zawodowej, poniżenie, ośmieszenie, izolowanie. Dla uznania określonego zachowania za mobbing art. 943 § 2 k.p. nie wymaga ani zamiaru sprawcy ukierunkowanego na wywołanie takich skutków, ani ich wystąpienia. Wystarczy, iż pracownik był obiektem oddziaływania, które według obiektywnej miary może być ocenione za wywołujące jeden ze skutków określonych w cytowanym przepisie. Przy ocenie tej przesłanki niezbędne jest stworzenie obiektywnego standardu, co z zakresu mobbingu pozwoli wyeliminować przypadki wynikające z nadwrażliwości pracownika (Anna Nowak w: Kodeks pracy. Komentarz, red. Tomasz Zieliński, Wydawnictwo Legalis 2023 r.).

Co do § 3. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za mobbing i to zarówno wtedy, gdy sam dopuszcza się mobbingu względem pracownika, jak i wtedy, gdy nie przeciwdziała mobbingowi pracowników względem siebie nawzajem. Pracodawca odpowiada zatem zarówno za własne zachowanie, jak i za zaniechanie przeciwdziałania mobbingowi. (Kodeks pracy. Komentarz, red. Jan Kowalski, Warszawa 2023 r., s. 1235; Monika Nowak, Piotr Kowalski, Mobbing, Orzecznictwo Sądu Najwyższego 04.12.64 i n.). Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, rozumiany w kategoriach medycznych, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 943 § 3 k.p.). Podstawą odpowiedzialności jest art. 445 k.c. Przepis ten nie uzależnił możliwości wystąpienia z roszczeniem o zadośćuczynienie od winy pracodawcy (Maria Kowalska, Mobbing, Orzecznictwo Sądu Najwyższego 04.11.12-13). W zakresie roszczenia do zadośćuczynienia pieniężnego, o którym mowa w art. 944 § 3 k.p. mają odpowiednie zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego, pod warunkiem ich niesprzeczności (art. 300 k.p.). Przy stosowaniu art. 944 § 3 k.p., jednocześnie będzie możliwe wykorzystanie dorobku orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz doktryny prawa cywilnego. Wyjaśnienia wymaga w szczególności pojęcie "odpowiedniej sumy", użyte w art. 944 § 3 k.p. Kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, wskazane zostały w orzecznictwie Sądu Najwyższego odnośnie art. 445 k.c. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić symbolicznej kwoty, lecz musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być "odpowiednia" w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - umiarkowana, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (wyrok SN z 19 lipca 2012 r., I PK 274/11, LEX nr 123456). Zatem zadośćuczynienie winno przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość dla pokrzywdzonego pracownika a zrazem stanowić akceptowalne obciążenie dla ponoszącego odpowiedzialność pracodawcy (Jan Nowak w: Kodeks pracy. Komentarz, red. Anna Kowalska, Wydawnictwo Prawnicze 2023 r.). Przy ocenie "odpowiedniej sumy" należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności, mające wpływ na rozmiar krzywdy. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne i psychiczne, a więc dolegliwości bólowe oraz cierpienia psychiczne, czyli ujemne doznania psychiczne. Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie doznanych cierpień. Winno ono mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia, zarówno przeszłe, jak i te, które wystąpią w przyszłości. Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę należy uwzględnić przede wszystkim rodzaj, charakter, rozmiar, czas trwania dolegliwości, stopień nasilenia cierpień pokrzywdzonego pracownika i ich wpływ na jego codzienne funkcjonowanie oraz rokowania na przyszłość (por. przykładowo: wyrok SN z 10 maja 2017 r., II PK 234/16, OSNP 2018/5/61; wyrok SN z 22 marca 2018 r., II PK 176/17, niepublikowane; Piotr Kowalski Mobbing, PiZS 2022/4/5.122- 142; Anna Nowak w: Kodeks pracy. Komentarz, red. Jan Kowalski, Wydawnictwo Prawnicze 2023 r.). Wysokość zadośćuczynienia musi być zależna także od intensywności naruszeń dóbr osobistych oraz stopnia winy sprawcy. Nie bez znaczenia dla orzeczenia o jego wysokości pozostaje również kwestia wieku pokrzywdzonego oraz jego sytuacji rodzinnej i majątkowej. Pod uwagę należy wziąć także, czy doznana krzywda wpłynął negatywnie na możliwości zarobkowe pokrzywdzonego w przyszłości. Obliczając wysokość zadośćuczynienia należy wziąć pod uwagę stopę inflacji- wzrost cen (Maria Kowalska, Mobbing, Wydawnictwo Prawnicze 2023 r., s. 234). Ciężar dowodu w zakresie istnienia związku przyczynowego pomiędzy mobbingiem i powstaniem rozstroju zdrowia oraz co do rozmiaru krzywdy spoczywa na pracowniku (art. 6 k.c. w zw. z art.. 300). Pracownik musi wykazać związek przyczynowy między rozstrojem zdrowia i niewłaściwym zachowaniem pracodawcy lub innych osób działających w imieniu pracodawcy wobec powoda w okresie zatrudnienia u pracodawcy (Anna Nowak Mobbing, PiZS 2022/4/5.129; Kodeks pracy. Komentarz, red. Jan Kowalski, Warszawa 2023 r., s. 1236; Maria Kowalska, Mobbing, Wydawnictwo Prawnicze 2023 r., s. 235).

Co do meritum

(1) Roszczenie powoda okazało się zasadne.

Sąd ustalił, iż w dziale IT, w którym pracował powód panuje specyficzna atmosfera i powszechne jest używanie żargonu informatycznego, w takich sytuacjach gdy chce się zwrócić uwagę na błąd wskazanego pracownika. Żargonu używał także sam powód.

Jednakże wyodrębnić należy zachowania przełożonych powoda Adama Małyszowskiego i Roberta Lewandowskiego, które spełniały przesłanki z art. 943 § 2 k.p. Wskazane osoby, wykorzystując swoją przewagę hierarchiczną w stosunku podległości służbowej w sposób uporczywy, tj. trwający ponad kilka miesięcy - od marca 2022 do końca czerwca 2022 r. - systematycznie ukierunkowanymi działaniami naruszały dobra osobiste powoda, zwracając się do niego obraźliwymi określeniami: "nieudacznik", "debil", "głupiec". Z punktu widzenia osoby postronnej, wyrażenia te należy uznać za obraźliwe, poniżające, ośmieszające, krzywdzące i zastraszające; część z nich ma charakter aluzji z nazwiskiem powoda, co powoduje, iż należy je oceniać szczególnie negatywnie. Nadto wypowiedzi te dotyczyły także wyglądu, ubioru i fryzury powoda. Zachowania przełożonych powoda należy uznać za szczególnie naganne również z uwagi na ich publiczny charakter. Wypowiadane bowiem były w obecności innych pracowników u pozwanej.

Z punktu widzenia dóbr osobistych powoda, ocenianego z perspektywy osoby postronnej, należy także uznać za naganne zwracanie się do niego słowem "Brzęczu". Brak podstaw do tego, aby współpracownicy zwracali się tym słowem do powoda "z przyzwyczajenia", jak to określił Adam Małyszowski,