Postanowienie o odmowie otwarcia przyspieszonego postępowania układowego

sygn. akt XII GU 123/23

POSTANOWIENIE

Dnia 25 sierpnia 2023 r.

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, 25 sierpnia 2023 r. Wydział XII Gospodarczy

ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych, w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Kowalska

po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2023 r. w Warszawie, na posiedzeniu niejawnym, wniosku dłużnika

"Cyber Solutions" Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego

postanawia:

odmówić otwarcia przyspieszonego postępowania układowego.

SSR Anna Kowalska

UZASADNIENIE

Dłużnik "Cyber Solutions" Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie wniósł o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego. We wniosku wskazano informacje oraz dołączono do niego dokumenty wymienione w przepisach art. 227 ust. 1 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. 2015 poz. 978 z późn. zm.; dalej: pr. rest.), w szczególności:

1) firmę, siedzibę i adres dłużnika w Warszawie, imiona i nazwiska reprezentantów dłużnika;

2) propozycje układowe wraz ze wstępnym planem restrukturyzacyjnym oraz odpisami propozycji układowych w liczbie wystarczającej do doręczenia wszystkim wierzycielom;

3) wskazanie miejsc, w których znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika;

4) aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;

5) bilans sporządzony przez dłużnika dla celów postępowania na dzień 30 czerwca 2023 r.;

6) wykaz wierzycieli z podaniem imienia i nazwiska albo nazwy oraz miejsca zamieszkania albo siedziby, adresu i wysokości każdego z nich, terminu zapłaty, z określeniem, czy wierzytelność objęta jest układem z mocy prawa, czy może zostać objęta układem po wyrażeniu zgody przez wierzyciela oraz czy wierzyciel posiada prawo do głosowania nad układem, a jeżeli nie, to wskazanie z jakiego powodu;

7) sumę wierzytelności z wyszczególnieniem sumy wierzytelności objętej układem z mocy prawa oraz sumy wierzytelności, która może zostać objęta układem po wyrażeniu zgody przez wierzyciela;

8) wykaz wierzytelności spornych z podaniem imienia i nazwiska albo nazwy wierzycieli, miejsca zamieszkania albo siedziby, ich adresu i wysokości żądanej przez każdego z nich wierzytelności, terminu zapłaty oraz zwięzłym przedstawieniem podstawy sporu;

9) sumę wierzytelności spornych;

10) informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz.U. z 2001 r. poz. 1286) lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system płatności w rozumieniu tej ustawy.

Do wniosku o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego dołączono również jego odpis i odpisy załączników (k. 2-150).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Dłużnik prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie działalności związanej z przetwarzaniem danych, hostingiem danych, zarządzania stronami internetowymi, działalności portali internetowych i handlu detalicznego prowadzonej przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet (okoliczności bezsporne, informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z rejestru przedsiębiorców - k. 151).

Dłużnik zatrudnia 5 pracowników. W ostatnim kwartale dłużnik rozwiązał umowy o pracę z 10 pracownikami. W ostatnim roku dłużnik odnotował stratę ze sprzedaży w wysokości 150 000 zł, stratę z działalności operacyjnej w wysokości 200 000 zł, stratę z działalności gospodarczej w wysokości 250 000 zł oraz stratę netto w kwocie 300 000 zł. Przychody netto ze sprzedaży produktów i usług wyniosły 500 000 zł, koszty działalności operacyjnej zaś 700 000 zł (okoliczności bezsporne, plan restrukturyzacyjny - k. 152-170).

Przyczyną trudnej sytuacji ekonomicznej dłużnika był szybki rozwój technologii w sektorze prowadzenia przez niego działalności, przez co dłużnik utracił konkurencyjność rozumianą jako przewaga technologiczna. Rozwiązania stosowane przez dłużnika aktualnie nie są poszukiwane przez nabywców usług i produktów tego rodzaju, co drastycznie zmniejszyło popyt w tym sektorze (okoliczności bezsporne, plan restrukturyzacyjny - k. 152-170).

Dłużnik posiada majątek w postaci prawa własności nieruchomości gruntowej niezabudowanej położonej w miejscowości Konstancin-Jeziorna przy ul. Leśnej 12, dla której Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, XIV Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr KW WA1M/00123456/7. Zgodnie z załączonym do wniosku o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego aktualnym wykazem majątku dłużnika z szacunkową wyceną jego składników, wartość rynkowa opisywanego prawa własności wynosi 500 000 zł. W księdze wieczystej urządzonej nr KW WA1M/00123456/7 wpisana jest hipoteka umowna kaucyjna na rzecz "Global Bank" S.A. w wysokości 400 000 zł. Ponadto w skład majątku dłużnika wchodzą ruchomości stanowiące wyposażenie biura i sprzęt elektroniczny, a także wartości niematerialne i prawne w postaci systemów internetowych, oprogramowania, licencji, znaków towarowych i aplikacji mobilnych. Łączna szacunkowa wartość tego majątku wynosi 100 000 zł. Dłużnik posiada również środki pieniężne na rachunku bankowym w "Global Bank" S.A. w kwocie 5 000 zł. Wierzytelność z rachunku bankowego została zajęta w postępowaniach egzekucyjnych prowadzonych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy Jana Nowakowskiego (sygn. akt KM 543/22) (aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników - k. 171-180, opis stanu przedsiębiorstwa zawarty w planie restrukturyzacyjnym - k. 152-170).

Zgodnie z prognozami zawartymi w planie restrukturyzacyjnym w kolejnym roku działalność dłużnika zakończy się stratą w wysokości 50 000 zł, kolejne dwa lata zaś przyniosą zysk nieprzekraczający 20 000 zł, a następne dwa - 50 000 zł. Dłużnik planuje zredukować zatrudnienie i koszty wynagrodzeń z aktualnego poziomu 25 000 zł miesięcznie do poziomu 15 000 zł, a także koszty związane z czynszem najmu lokalu, w którym prowadzi działalność, poprzez zawarcie aneksu do umowy najmu i zmniejszenie powierzchni wynajmowanej z 100 m2 do 50 m2. Zaległość z tytułu czynszu najmu lokalu wynosi ponad 15 000 zł (dłużnik nie zapłacił czynszu za ostatni kwartał przed dniem złożenia wniosku). Dłużnik został wezwany do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy najmu przez wynajmującego. Ponadto dłużnik planuje pozyskanie inwestora, przy czym sposób pozyskania nowego finansowania nie został sprecyzowany w planie restrukturyzacyjnym (okoliczności bezsporne, plan restrukturyzacyjny - k. 152-170).

Suma wierzytelności objętej układem z mocy prawa wynosi 400 000 zł, suma wierzytelności zaś, która może zostać objęta układem po wyrażeniu zgody przez wierzyciela, to 200 000 zł. Dłużnik posiada zobowiązania wobec 20 wierzycieli, w tym wobec pracowników. Terminy wymagalności najstarszych zobowiązań upłynęły w 2022 r. Wobec dłużnika prowadzone są postępowania egzekucyjne przez 5 wierzycieli, w tym prowadzona jest egzekucja z nieruchomości przez wierzyciela "Global Bank" S.A. w związku z brakiem regulowania przez dłużnika zobowiązań wynikających z umowy kredytu (nr 12345/2020) z dnia 15 stycznia 2020 r. (wykaz wierzycieli - k. 181-200, suma wierzytelności z wyszczególnieniem sumy wierzytelności objętej układem z mocy prawa oraz sumy wierzytelności, która może zostać objęta układem po wyrażeniu zgody przez wierzycieli - k. 201-205, plan restrukturyzacyjny - opis przedsiębiorstwa dłużnika - k. 152-170).

Zgodnie z załączonymi propozycjami układowymi restrukturyzacja zobowiązań dłużnika zakłada konwersję wierzytelności na akcje nowej emisji w spółce dłużnika. Wysokość kapitału zakładowego spółki wynosi 50 000 zł i dzieli się na 500 akcji o wartości nominalnej 100 zł (propozycje układowe - k. 206-220).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 pr. rest. "sąd odmawia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli skutkiem tego postępowania byłoby pokrzywdzenie wierzycieli". Pojęcie pokrzywdzenia wierzycieli nie jest w ustawie zdefiniowane. Na gruncie kodeksu cywilnego pojęcie czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli występuje w przepisie art. 527 § 2. Zgodnie z jego treścią czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny lub stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Popadnięcie dłużnika w stan niewypłacalności lub zwiększenie stopnia tej niewypłacalności przekłada się bowiem bezpośrednio na zmniejszenie możliwości zaspokojenia jego zobowiązań. W wyroku z dnia 10 marca 2010 r. (II CSK 548/09, OSNC 2010/12/157 nr 1) Sąd Najwyższy wskazał, iż "dłużnik staje się niewypłacalny w wyższym stopniu również wówczas, gdy zaspokojenie można uzyskać z dodatkowym znacznym nakładem kosztów i pokrzywdzenie, o którym mowa w art. 527 § 2 k.c. powstaje również na skutek takiego stanu faktycznego majątku dłużnika, który powoduje niemożność, utrudnienie lub odwleczenie zaspokojenia wierzyciela". Podzielając przywołany pogląd na gruncie prawa restrukturyzacyjnego, należy zatem uznać, iż skutkiem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego będzie pokrzywdzenie wierzycieli, jeżeli postępowanie to zmniejszy potencjalny stopień zaspokojenia wierzytelności lub w inny sposób pogorszy sytuację prawną kontrahentów dłużnika. Należy mieć na uwadze, iż przepisy prawa restrukturyzacyjnego wiążą z otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego szereg skutków. W przypadku przyspieszonego postępowania układowego są one opisane w art. 238 i n. pr. rest. Najważniejsze z nich w zakresie modyfikacji sytuacji prawnej wierzycieli, to:

1) wyłączenie, bez zgody rady wierzycieli, dopuszczalności obciążenia składników majątku dłużnika hipoteką i innymi ograniczonymi prawami rzeczowymi (art. 246 pr. rest.);

2) uczynienie bezskutecznymi w stosunku do masy układowej postanowień umowy uniemożliwiających lub utrudniających osiągnięcie celu przyspieszonego postępowania układowego (art. 248 pr. rest.);

3) niedopuszczalność spełniania przez dłużnika lub zarządcę świadczeń wynikających z wierzytelności, które z mocy prawa są objęte układem od dnia otwarcia przyspieszonego postępowania układowego do dnia jego zakończenia albo uprawomocnienia się postanowienia o jego umorzeniu (art. 252 ust. 1 pr. rest.);

4) ograniczenie możliwości potrącenia wzajemnych wierzytelności między dłużnikiem i wierzycielem (art. 253 pr. rest.);

5) ograniczenie możliwości wypowiadania bez zezwolenia rady wierzycieli przez wynajmującego lub wydzierżawiającego umów najmu i dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których jest prowadzone przedsiębiorstwo dłużnika (art. 256 ust. 1 pr. rest.), a także umów leasingu, franchisingu, umów rachunku bankowego, umów licencji, gwarancji, akredytyw wystawionych przed dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego (art. 256 ust. 2 pr. rest.);

6) zawieszenie postępowań egzekucyjnych dotyczących wierzytelności objętych z mocy prawa układem (art. 259 ust. 1 pr. rest.).

Aby opisane wyżej zmiany w stosunkach prawnych dłużnika z wierzycielami nie były uznane za skutkujące pokrzywdzeniem wierzycieli, muszą być one co najmniej zrównoważone przez potencjalne korzyści wynikające dla wierzycieli z przyjęcia i wykonania układu, a zwłaszcza poprzez uniknięcie ogłoszenia upadłości.

W ocenie Sądu należy ponadto przyjąć, iż skutkiem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego będzie pokrzywdzenie wierzycieli w rozumieniu art. 8 ust. 1 pr. rest., jeżeli już na etapie rozpoznawania wniosku o otwarcie postępowania ujawniły się okoliczności, które skutkowałyby odmową zatwierdzenia układu w postępowaniu restrukturyzacyjnym. W szczególności należy mieć na uwadze, iż sąd odmawia zatwierdzenia układu, jeżeli jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany. Domniemywa się przy tym, iż układ nie będzie wykonany, jeżeli dłużnik nie wykonuje zobowiązań po dniu otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego. Jeżeli zatem sytuacja ekonomiczna dłużnika uprawdopodabnia tezę o niemożności wykonywania na bieżąco jego zobowiązań, niewątpliwie spełniona jest przesłanka negatywna orzeczenia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego.

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd stwierdza, iż otwarcie przyspieszonego postępowania układowego skutkowałoby pokrzywdzeniem wierzycieli w rozumieniu art. 8 ust. 1 pr. rest. Sytuacja finansowa dłużnika nie pozostawia wątpliwości, iż nie będzie on zdolny nie tylko do wykonania układu, lecz także zaspokajania bieżących zobowiązań po otwarciu przyspieszonego postępowania układowego. Koszty prowadzonej przez dłużnika działalności znacznie przekraczają przychody z tej działalności, przy czym powodem załamania się sprzedaży produktów i usług dłużnika jest szybki rozwój technologiczny w sektorze usług hostingowych. Dłużnik nie posiada potencjału finansowego na rozwój technologiczny, który zwiększyłby jego konkurencyjność, zatem nie jest w stanie usunąć przyczyn kryzysu oraz zwiększyć sprzedaży i przychodów z prowadzonej działalności. Prognoza na kolejne pięć lat zakłada, iż prowadzenie przedsiębiorstwa oscyluje wokół progu rentowności. Propozycje układowe są skrajnie niekorzystne dla wierzycieli, gdyż zakładają przejęcie przez wierzycieli ryzyka prowadzonej przez dłużnika działalności bez perspektyw na zaspokojenie ich wierzytelności. Należy przy tym zauważyć, iż niektórzy wierzyciele prowadzą postępowania egzekucyjne wobec dłużnika, zatem otwarcie przyspieszonego postępowania układowego skutkujące zawieszeniem z mocy prawa postępowań egzekucyjnych co najmniej utrudniłoby zaspokojenie ich wierzytelności. Wynajmujący lokal, w którym prowadzone jest przedsiębiorstwo dłużnika, wystosował ostateczne wezwanie do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy, przy czym dłużnik nie dysponuje środkami pieniężnymi wystarczającymi na zapłatę czynszu za ostatni i bieżący kwartał. Rachunek bankowy dłużnika jest zajęty w związku z prowadzonymi egzekucjami.

Z tych przyczyn na podstawie art. 8 ust. 1 pr. rest. należało orzec, jak w sentencji postanowienia.

SSR Anna Kowalska

Zarządzenie:

1. Odnotować i zakreślić.

2. Odpis postanowienia wyłożyć w sekretariacie sądu; o wyłożeniu uczynić wzmiankę na sentencji postanowienia z zaznaczeniem daty wyłożenia.

3. Odpis postanowienia doręczyć dłużnikowi z pouczeniem o sposobie oraz terminie do wniesienia środka zaskarżenia oraz kuratorowi sądowemu.

Dnia 25 sierpnia 2023 r.

SSR Anna Kowalska